Terwijl oppositiekandidaat Guillermo Lasso zichzelf direct na het sluiten van de stembussen al tot winnaar had uitgeroepen, lijkt regeringskandidaat Lenín Moreno de nieuwe president van Ecuador te worden. De vanwege een dwarsleasie in een rolstoel zittende Moreno belooft het socialistische beleid van de regering voort te zetten zonder de autoritaire trekjes die Rafael Correa de laatste jaren is gaan vertonen. Maar Lasso legt zich nog niet bij zijn nederlaag neer en eist een hertelling.
Na het tellen van 94% van de stemmen stevent Moreno met 51,07% van de kiezers achter zich af op een nipte overwinning. Maar aangezien zijn partij Alianza País in februari bij de meerderheid heeft behaald bij de parlementsverkiezingen kan hij op papier effectief gaan regeren.
Maar Moreno zal wel de helft van het land dat niet voor hem heeft gestemd en verandering wil aan zich moeten binden. En dat wordt geen makkelijke opgave.
Zijn tegenstrever Lasso waarschuwde er in de campagne voor dat Ecuador met zoveel macht voor links dezelfde weg op zou gaan als het economisch en politiek in een zware crisis verkerende Venezuela.
Gran noticia para la Patria Grande: la Revolución volvió a triunfar en Ecuador.
La derecha derrotada, pese a sus millones y su prensa.— Rafael Correa (@MashiRafael) 3 april 2017
Vertrekkend president Rafael Correa zegt op Twitter dat “de revolutie opnieuw heeft gewonnen in Ecuador. Rechts heeft verloren ondanks al hun miljoenen en al hun media.”
Wikileaks-oprichter Julian Assange die door Lasso binnen 30 dagen uit de Ecuadoraanse ambassade in Londen zou worden gezet mocht hij president worden, betaalt met gelijke munt terug:
“Ik verzoek señor Lasso vriendelijk om Ecuador binnen 30 dagen te verlaten (met of zonder zijn offshore-miljoenen).”
Lasso-aanhang eist hertelling
Exitpolls zaaiden grote verwarring toen de stembussen om 17 uur lokale tijd sloten. Volgens de ene was Lasso de winnaar en volgens de andere Moreno.
In het Hiltonhotel in Quito claimde Lasso direct al zijn overwinning: “De democratie en de vrijheid hebben gewonnen”. Dat was niet alleen voorbarig met zulke kleine verschillen in de exitpolls, maar ook onverantwoordelijk in een verdeeld land als Ecuador.
Op de sociale media ging in de uren tussen de exitpolls en de officiële uitslag de grap rond dat je om van president te veranderen alleen maar van tv-kanaal hoefde te veranderen.
De aanhang van Lasso kan de nederlaag nu nauwelijks verkroppen en eist een hertelling. Bij het gebouw van kiesraad CNE was de sfeer het al voor het bekendmaken van de officiële uitslag grimmig en daarna braken er felle protesten uit: “Nee tegen fraude, ja tegen democratie”, schreeuwt de menigte.
De oppositie beschuldigt de regering zoals gebruikelijk van fraude bij de verkiezingen, of daar nu bewijs voor is of niet. Internationale waarnemers zijn vooralsnog positief over het verloop van de verkiezingen.
Moreno: Humor als levensstijl
Lenín Moreno wordt een bijzondere president. Niet alleen omdat hij in een rolstoel zit, maar ook om zijn bijzondere levensfilosofie. Hij promoot humor en geluk als manier van leven en heeft daar voor zijn politieke carriere ook verschillende boeken over geschreven, waaronder ‘Gelukkig zijn is makkelijk en leuk.’
Hij kwam tot die filosofie nadat hij in 1998 werd neergeschoten en deels verlamd raakte. Tijdens zijn herstel volgde hij lachtherapie en dat heeft hem naar eigen zeggen erg geholpen.
Maar in de campagne en dan vooral tijdens het debat met alle presidentskandidaten was er van die vrolijke man weinig terug te zien. De spanning leek hem naar de keel te grijpen. Hij zei ook altijd geen president te willen worden: “Ik hou niet van macht. Ik wil ondergeschikt zijn. Zoals thuis bij mijn vrouw en drie dochters”, zei hij in 2013 met een knipoog tegen The Guardian.
In 2012 werd Moreno voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Vrede voor al het werk dat hij tijdens zijn vice-presidentschap onder Correa heeft verricht voor gehandicapten, maar die prijs ging toen naar de Europese Unie.
Om de erfenis van de ‘Revolutie van de Burgers’ veilig te stellen besloot Moreno zich vorig jaar toch kandidaat te stellen voor het presidentschap. In zijn campagne beloofde hij de scherpe kantjes af te halen van het beleid van Correa. Zo wil hij het bedrijfsleven wat meer ruimte geven en de mediawet aanpassen die een bedreiging vormt voor de persvrijheid.
Ook belooft Moreno de bijstand voor de allerarmsten te verdubbelen van 75 dollar per maand naar 150 dollar per maand en 325.000 huizen te bouwen voor arme gezinnen. Verder zet hij erg in op toerisme als inkomstenbron. Voordat hij de politiek in ging was Moreno jarenlang werkzaam in de toeristische sector.
Maar voordat hij aan de gang kan moet de uitslag ondubbelzinnig worden vastgesteld en moeten Lasso en zijn aanhang zich neerleggen bij hun nederlaag. En de vraag is of dat überhaupt wel gaat gebeuren.
Arjan Meesterburrie 