Wat in november uitbleef tijdens het bezoek van ons koningspaar aan Venezuela gebeurde gisteren helaas wel. Bij protesten van studenten en oppositie tegen president Maduro zijn drie doden en zeker 23 gewonden gevallen. Na de gewelddadige dag in Caracas en ook andere steden roepen zowel Maduro als oppositieleider Capriles op tot kalmte.
De studenten gingen de straat op om de vrijlating te eisen van collega-studenten die eerder deze week werden opgepakt, maar ook om te protesteren tegen de gierend uit de klauw lopende inflatie, de onveiligheid en de grote tekorten in het toch zo olierijke land. Venezolaanse oppositieleiders grepen de gelegenheid om mee te kunnen demonstreren tegen Maduro uiteraard met beide handen aan. En dat lokte een tegendemonstratie van regeringsaanhangers uit.
Journalisten opgepakt
Bij clashes tussen die twee groepen toen de eigenlijke demonstratie al was afgelopen ging het mis. Volgens ooggetuigen reden gewapende burgerwachten in op de overgebleven demonstranten en vuurden ze schoten af.Volgens de hoofdaanklager kwamen daarbij één student en één aanhanger van Maduro om. Gisteravond kwam de burgemeester van de deelgemeente Chacao met het nieuws dat er in zijn district ook een dode is gevallen.
Omdat bij de protesten meerdere journalisten zijn opgepakt en camera’s in beslag zijn genomen is het moeilijk een goed beeld te vormen van hoe het precies zo uit de hand heeft kunnen lopen en wie verantwoordelijk is voor het geweld. In Venezuela zelf is ook de vanuit Colombia opererende continentale nieuwszender NTN24 uit de lucht gehaald.
‘Poging tot staatsgreep’
“Tot nu toe was deze gewelddadige groep er niet in geslaagd dood en verderf te zaaien in Venezuela”, zei president Maduro vanavond in een live uitgezonden televisie-toespraak voordat het nieuws over de derde dode bekend werd. “Maar vandaag betreuren we de dood van twee jonge Venezolanen. Laat niemand gek worden en ingaan op de provocaties.” Hij bestempelt de protesten als een poging tot een staatsgreep.
Daar waar Maduro nog enigszins tot kalmte maande trok parlementsvoorzitter Diosdado Cabello fel van leer tegen de oppositie: “Het fascisme heeft een kameraad gedood.” Volgens de hardliner was het van het begin af aan het doel van de ‘fascisten’ om geweld te veroorzaken.
Volgens oppositie-leden lokten regeringsaanhangers juist het geweld uit. Oppositieleider Henrique Capriles maant iedereen tot kalmte: “Geweld zal nooit de goede weg zijn. We zijn ervan overtuigd dat een overgrote meerderheid het afwijst en veroordeelt.”
Geest uit de fles
Maar daar waar de dag van nationaal protest in november tijdens het bezoek van koning Willem-Alexander en Koningin Máxima nog rustig verliep, lijkt nu toch de geest uit de fles in Venezuela. Een andere belangrijke oppositieleider, Leopoldo Lopez, heeft de demonstraties van de laatste weken geleid en hij is ervan overtuigd dat de straatprotesten alleen maar zullen toenemen.
Verschillende studenten geven ook aan op straat te blijven tot de in hun ogen onwettige regering opstapt. Maar een concrete agenda voor de demonstraties is er niet. Maar ze komen voort uit een explosieve mix van onvrede over Nicolás Maduro, de opvolger van de bijna een jaar geleden overleden Hugo Chávez.
Veel critici stellen dat er geen democratie meer bestaat in Venezuela, omdat de socialistische partij van Maduro alle overheidsorganen tot de rechtspraak en de kiesraad aan toe volledig controleert.
Ook is een groot deel van de Venezolanen de schaarste spuugzat. Al maanden heersen grote tekorten aan meel, rijst melk, vlees en het tot de verbeelding sprekende toiletpapier. Een Venezolaanse kennis van mij in Cuenca gaat met grote familiepakken WC-papier het vliegtuig in als ze haar familie in Caracas opzoekt.
Weinig hoop op uitweg uit crisis
Zolang Maduro de sociale en economische crisis niet op weet te lossen en daarvan de schuld blijft geven aan de ‘fascistische oppositie’, zal hij steeds meer Venezolanen tegen zich in het harnas jagen met zijn revolutionaire praat. Het is te hopen dat de diep verdeelde samenleving een manier vindt om eensgezind de problemen te lijf te gaan.
Maar aangezien de regering op geen enkele manier van plan is bruggen te bouwen en er ook geen constructieve oppositie-partijen zoals D66 en ChristenUnie bestaan is dat ijdele hoop. Ik vrees dat het niet gaat blijven bij drie doden.
Op zaterdag 23 november bezochten Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima de Venezolaanse hoofdstad Caracas. Uitgerekend op de dag dat de oppositie in het hele land protesteerde tegen het hun ogen desastreuze economische beleid van de ‘corrupte’ regering van president Maduro. Lees hier alle ontwikkelingen van de gespannen dag in Caracas terug. Alle genoemde tijdstippen waren volgens Nederlandse tijd.
19.57 Rellen voor zover bekend uitgebleven tijdens koninklijk bezoek Terwijl Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima weer op weg terug zijn naar het vliegveld kunnen we heel voorzichtig concluderen dat rellen op de dag van Nationaal Protest in Venezuela vooralsnog zijn uitgebleven.
De recht tegenover elkaar staande partijen hebben op dit moment dan ook geen enkel belang bij het uit de hand lopen van de situatie. Oppositieleider Henrique Capriles niet, omdat hij bang is dat mensen niet durven te gaan stemmen op 8 december als er nu massaal geweld zou uitbreken op straat. En president Maduro niet omdat hij hoog bezoek heeft uit het buitenland en bovendien de bevolking niet tegen zich in het harnas wil jagen in aanloop naar de verkiezingen.
Laten we hopen dat later vandaag niet alsnog de vlam in de pan slaat, want bij de grootschalige rellen in april is gebleken dat beide heren de greep op hun achterban totaal kunnen verliezen. Ook nu is de oppositie verdeeld over het al dan niet vreedzaam beëindigen van de protesten, getuige onderstaande poster die rondgaat op de sociale media:
Vertaling: “NIEMAND GAAT NAAR HUIS TOTDAT MADURO OPSTAPT. 23 NOVEMBER”
19.40 Willem-Alexander: ¡Muchisimas gracias! “¡Muchisimas Gracias! Wij zijn dankbaar voor de ontvangst die we krijgen in het grootste buurland dat we hebben.” Koning Willem-Alexander had eerder vandaag bij aankomst bij paleis Miraflores vriendelijke woorden over voor de jarige president Nicolás Maduro.
Via bovenstaande Youtube-video is de korte toespraak van de Koning én die van Maduro terug te zien.
19.26 Capriles: “Laten we nu vreedzaam terug gaan naar huis”
Oppositieleider Henrique Capriles sluit zijn bevlogen toespraak af met de oproep om nu vreedzaam naar huis te gaan. Hij wil duidelijk geen rellen en distantieert zich daarmee van de eerdere oproep om naar het presidentiële paleis te vertrekken.
Hij riep iedereen op de energie die ze vandaag voelden tijdens dit eerste grote openbare protest sinds de gewelddadigheden in april in te zetten in de aanloop naar de regionale verkiezingen op 8 december.
Zijn speech was in tegenstelling tot het koninklijk bezoek overigens nergens te zien op de televisie in Venezuela. Om de protestmanifestatie te volgen waren mensen aangewezen op buitenlandse zenders of op zijn eigen website Capriles TV.
19.12 Capriles: “Maduro kan nog niet eens een fiets besturen, laat staan een land”
“Ik ben met jullie en zal altijd met jullie zijn”, schreeuwt oppositieleider Henrique Capriles zijn aanhangers toe. Hij gelooft heilig in de overwinning bij de regionale verkiezingen op 8 december, zo blijkt uit zijn toespraak. “Wij willen verandering die ons een uitweg biedt uit deze economische chaos.”
“Maduro kan nog niet eens een fiets besturen, laat staan een land”, zei hij ook nog verwijzend naar de valpartij van Maduro een aantal maanden geleden tijdens een publiek optreden.
19.01 Deel demonstranten wil naar presidentiële paleis
Bij de protestmanifestatie op de Plaza de Venezuela is opgeroepen om 20 uur Nederlandse tijd naar het presidentiële paleis te gaan, meldt collega Wies Ubags. Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima zijn dan al vertrokken.
18.54 Maduro: “Vooral gesproken over toerisme en energie”
President Maduro heeft met Willem-Alexander en Máxima gepraat over de onderlinge relaties op het gebied van toerisme en energie. Dat liet hij zonder specifieker te worden weten na hun gesprek achter gesloten deuren van het paleis Miraflores.
“We hebben ze met veel waardering en warme vriendschap ontvangen”, zei Maduro. Ook is er volgens hem gesproken over de relaties tussen het Zuid-Amerikaanse handelsblok Mercosur en de Europese Unie.
18.33 Koningspaar geniet van optreden jeugdorkest Willem-Alexander en Máxima zijn uitgepraat met president Maduro en genieten op dit moment van een optreden van het jeugdorkest ‘El Sistema’ op de binnenplaats van het presidentiële paleis Miraflores. Dat optreden wordt live uitgezonden op de staatstelevisie, waar met geen woord wordt gerept over de demonstraties van de oppositie in het hele land.
‘El Sistema’ is een bijzonder jeugdorkest laat de meegereisde minister Timmermans later op de dag weten op zijn Facebook-pagina
18.21 ¡VIVA VENEZULA LIBRE!
Terwijl onze Koning en Koningin zitten te luisteren naar een optreden van een jeugdorkest, wordt er op de Plaza de Venezuela fel gespeecht tegen president Maduro. Op dit moment schreeuwen de duizenden aanwezigen: “¡NO TENEMOS MIEDO!” (Wij zijn niet bang!) en “¡VIVA VENEZULA LIBRE!”.
De demonstranten verzetten zich tegen de corruptie van de regering, de economische chaos en de bevoegdheden om per decreet te regeren die president Maduro zichzelf heeft toegeëigend. In de toespraken wordt geschreeuwd dat er tijdens de regionale verkiezingen op 8 december afgerekend gaat worden met Maduro en de zijnen.
Niet alleen in Caracas, maar in het hele land zijn demonstraties. Alles bij elkaar opgeteld zijn er zeker tienduizenden mensen op straat in Venezuela, maar het is nog te vroeg om een echt goede inschatting te maken.
17.58 ‘Zonder handel, geen land’
Eén van de demonstranten geeft op een zelfgeschreven kartonnetje heel kernachtig weer waarom het socialistische economische beleid van de chavistische regering volkomen faalt: “Zonder handel, geen land”
17.43 Koningspaar achter gesloten deuren in gesprek met president Maduro
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima praten op dit moment achter gesloten deuren met president Maduro. Ik ben benieuwd of het behalve over zijn verjaardag en koetjes en kalfjes ook nog gaat over het rumoer een paar kilometer verderop. De foto is van Telesur.
17.38 Plaza Venezuela stroomt vol met demonstranten Terwijl ons koningspaar een besloten programma volgt in het presidentiële paleis is de Plaza Venezuela een paar kilometer verderop volgestroomd met demonstranten die woeden zijn op de ‘corrupte’ president Maduro die Venezuela ‘kapot aan het maken is’.
17.29 Prominent oppositieleider bekritiseert koningspaar
Direct na de speech van Koning Willem-Alexander laat prominent oppositieleider Leopoldo López via Twitter weten dat de monarchen alleen maar komen voor olieconcessies.
17.21 Willem-Alexander dankbaar voor ontvangst in grootste buurland van Koninkrijk
In zijn toespraak feliciteert Koning Willem-Alexander allereerst president Maduro met zijn 51ste verjaardag. Dat doet hij nog in het Spaans. Daarna gaat hij over in het Engels en dankt hij de Venezolanen voor het meezingen van het Wilhelmus in de moeilijke taal die Nederlands is.
Willem-Alexander zegt heel dankbaar te zijn voor de ontvangst in Venezuela dat hij bestempelt als ‘grootste buurland van het Koninkrijk’. Hij wijst ook op de samenwerking tussen beide landen. Hij geeft de kustwacht en culturele uitwisseling als voorbeelden.
17.12 Koningspaar ontvangen met in Nederlands meegezongen Wilhelmus
Zojuist zijn Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima aangekomen bij paleis Miraflores. Ze werden ontvangen door president Maduro, de volksliederen van beide landen en met de woorden dat ze nu in het grootse, socialistische en boven alles chavistische Venezuela zijn.
Het Wilhelmus was ingestudeerd door de ongeveer honderd manschappen van de erewacht die luidkeels en in goed begrijpelijk Nederlands meezongen.
President Maduro heette niet alleen het koningspaar van harte welkom, maar ook onze minister van Buitenlandse zaken ‘Francisco’ Timmermans.
17.02 Nationale televisie zendt bezoek LIVE uit De staatszender Venezolana de Televisión zendt het bezoek van het Koninklijk paar rechtstreeks uit. De entree van het presidentiële paleis Miraflores ziet er in afwachting van hun aankomst prachtig uit, terwijl er een paar blokken verder op fel geprotesteerd wordt tegen Maduro en zijn regering.
De verslaggeefster moet wel even uitleggen waar Nederland precies ligt en dat we één van de meest ontwikkelde landen ter wereld zijn.
16.47 Willem-Alexander en Máxima geland
Ongeveer een kwartier geleden zijn Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima geland op het internationale vliegveld Simon Bolívar te noordwesten van de Venezolaanse hoofdstad Caracas. Naar verwachting komen ze om 17.30 uur Nederlandse tijd aan bij het presidentiële paleis Miraflores.
Daar worden ze ontvangen door de zwaar onder vuur liggende, maar ook jarige, president Maduro en zijn vrouw.
16.25 Demonstranten verzamelen zich
De demonstratie van de oppositie in Caracas staat op het punt van beginnen. Via de sociale media verschijnen nu de eerste foto’s van de zich verzamelende demonstranten.
16.15 Staatspropaganda op Telesur over economische oorlog
Terwijl de demonstranten zich verzamelen om naar Plaza Venezuela te gaan is op staatszender Telesur ruim aandacht voor de ‘geweldige maatregelen’ die president Maduro neemt in de economische oorlog. Zojuist zag ik er zelfs een opinie-peiling langskomen waaruit zou blijken dat 80% van de bevolking optimistisch is over de economie.
Op Telesur is wél aandacht voor demonstraties in Madrid, maar uiteraard niet voor die van de oppositie in eigen land.
16.07 ‘Regering is bang voor het volk’
Oppositie-veteraan Julio Borges die eerder dit jaar nog in elkaar werd geslagen in het Venezolaanse parlement is woedend over de arrestatie van de coördinator van de protestmarsen van vandaag: “Nu hebben we nog meer redenen om massaal te protesteren tegen deze laffe regering die bang is voor het volk!”
15.43 Oppositie is razendsnel met propagandamateriaal
De oproep voor het nationale protest is slechts drie dagen geleden gedaan, maar overal circuleren de prachtigste posters, zoals deze:
15.28 Maduro is jarig!
Voor president Nicolás Maduro is het in drie opzichten een bijzondere dag. Behalve de massale protesten tegen hem en het eerste koninklijke bezoek tijdens zijn presidentschap is hij ook jarig. Maduro is 51 jaar geworden en wordt al vanaf middernacht via de hashtag #FelizCumpleañosNicolasMaduro uitgebreid gefeliciteerd op Twitter.
14.57 Wat doet het koningspaar in Venezuela?
In eendrachtige samenwerking met RTL Boulevard heb ik getracht in 2 minuten uit te leggen wat Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima komen doen in Venezuela en gisteren in Colombia. Bekijk dat item hier terug.
Ook op mijn eigen BNR de laatste dagen veel aandacht voor de te verwachten chaos in Venezuela tijdens het koninklijk bezoek. Beluister mijn bijdragen hier en hier terug.
14.49 Timmermans: “Bezoek kan op laatste moment worden uitgesteld”
Volgens de met het koningspaar meereizende minister Frans Timmermans kan het bezoek op het laatste moment worden uitgesteld als de veiligheid in het geding is. Maar daar waren volgens hem gisteravond geen indicaties voor.
Timmermans reageerde vanuit Colombia ook op de kritiek op het bezoek aan het per decreet geregeerde Venezuela: “De koning bezoekt een land en volk, geen politieke beweging. Het bezoek is een teken van respect en waardering voor het buurland.”
Een half uur voor vertrek naar Venezuela maakte de minister ook nog even een wandeling op het strand van Aruba en zoals we van hem gewend zijn postte hij daar een foto van op zijn Facebook-pagina:
14.39 Kliklijn tegen ‘kapitalistische speculanten’ President Maduro die het deze week voor elkaar kreeg om het komende jaar per decreet te mogen regeren heeft ook een kliklijn geopend waar Venezolanen kunnen klagen over ‘kapitalistische speculanten’. Want volgens Maduro ‘zijn we allemaal slachtoffers van hun economische oorlog’
14.27 Coördinator protestmarsen gearresteerd
Oppositieleider Henrique Capriles meldt op Twitter dat de nationale coördinator van de protestmarsen, Alejandro Silva, is gearresteerd. Hij houdt president Nicolás Maduro verantwoordelijk voor alles wat er met Silva gebeurt.
14.21 VS geeft reisalarm af voor Venezuela De Verenigde Staten hebben een reisalarm afgegeven voor Venezuela. Volgens de VS is er overal in het land een ernstige bedreiging voor Amerikanen. Ze wijzen daarbij op het enorme aantal moorden en ontvoeringen in Caracas en andere steden.
14.15 Het officiële programma
16.30 uur Aankomst van de Koning en Koningin en delegatie op vliegveld Simon Bolívar in Maquetía
17.30 uur Aankomst van de Koning en Koningin en delegatie bij het presidentieel paleis Miraflores. Begroeting door Z.E.N Maduro, president van Venezuela en Mevrouw C. Flores, echtgenote van de president
17.35 uur Aanvang van de welkomstceremonie
17.45 uur (Besloten) programma in het paleis
18.30 uur Receptie grenzend aan de binnenplaats van paleis Miraflores met optreden jeugdorkest El Sistema
19.00 uur Afscheid en vertrek van de Koning en Koningin en delegatie
20.30 uur Vertrek vanaf vliegveld Simon Bolívar
14.05 De ochtendkranten in Venezuela De voorpagina’s van de oppositiekranten in Venezuela besteden uiteraard ruim aandacht voor de aangekondigde protesten van vandaag:
De krant El Universal wijst er vanmorgen nog even fijntjes op dat de regering gister nieuwe wetten heeft uitgevaardigd om prijzen te verlagen en winsten te controleren
Gelukkig zijn er ook gewoon kranten met mooie vrouwen op de voorpagina. Want laten we vooral niet vergeten dat de huidige Miss Universe uit Venezuela komt en dat dat al de derde is in zes jaar tijd:
Attente jongens die Venezolanen! Zoals Nederland op Koningsdag altijd lokale tradities toont aan de Koninklijke familie wil Venezuela vandaag uit pure beleefdheid ook hun lokale traditie tonen aan Willem-Alexander en Máxima. Alleen bestaat de Nederlandse folklore uit het vérkopen van rotzooi op straat en de Venezolaanse folklore uit het tráppen van rotzooi op straat.
De Koning en de Koningin zijn niet van plan deze lokale traditie met eigen ogen te aanschouwen. De grote demonstratie van de oppositie tegen het desastreuze beleid van de regering van president Maduro is namelijk een stuk verwijderd van het presidentiële paleis waar ze hun beleefdheidsbezoek afleggen. Dus als de demonstratie niet uit elkaar geslagen wordt en zich vervolgens verspreid over de hele stad hoeven ze er weinig van mee te krijgen.
Woede en angst
Het is moeilijk in te schatten hoeveel mensen vandaag de straat op gaan om te demonstreren. Enerzijds heeft oppositieleider Capriles het moment heel goed gekozen met de gigantische schaarste, de gierend uit de klauw lopende inflatie én de speciale bevoegdheid om per decreet te regeren zoals president Maduro zich deze week heeft toegeëigend.
Maar anderzijds zijn veel mensen die het wel helemaal gehad hebben met deze socialistische regering ook bang voor diezelfde socialistische regering met hun aanhang van fanatieke chavista’s de kracht van hun leger- en politiemacht. De rellen van afgelopen april na de omstreden uitslag van de presidentsverkiezingen liggen nog vers in het geheugen. Daarbij vielen zeker zeven doden en honderden gewonden.
Maar zelfs volgens een conservatieve schatting zullen vandaag tienduizenden woedende Venezolanen de straat op gaan terwijl Willem-Alexander en Máxima thee zitten te drinken met Maduro en een optreden van een jeugdorkest bekijken. De oppositie heeft het koningspaar ook uitgenodigd om de andere kant van het diep verdeelde Venezuela te laten zien, maar daar gaan ze niet op in.
Het officiële programma (lokale tijden) 11.00 uur Aankomst van de Koning en Koningin en delegatie op vliegveld Simon Bolívar in Maquetía
12.00 uur Aankomst van de Koning en Koningin en delegatie bij het presidentieel paleis Miraflores. Begroeting door Z.E.N Maduro, president van Venezuela en Mevrouw C. Flores, echtgenote van de president
12.05 uur Aanvang van de welkomstceremonie
12.15 uur (Besloten) programma in het paleis
13.00 uur Receptie grenzend aan de binnenplaats van paleis Miraflores met optreden jeugdorkest El Sistema
13.30 uur Afscheid en vertrek van de Koning en Koningin en delegatie
14.30 uur Vertrek vanaf vliegveld Simon Bolívar
Asscher: Vooralsnog is er geen aanleiding het bezoek af te zeggen Vice-premier Lodewijk Asscher liet gistermiddag na afloop van de ministerraad weten dat Nederland het af laat hangen van de situatie in het onrustige Caracas of het programma gehandhaafd blijft: “Het bezoek gaat door tenzij ter plekke wordt beoordeeld dat dat niet verstandig is. Vooralsnog is er geen aanleiding het bezoek af te zeggen.”
Vanwege het feit dat president Maduro het bezoek als PR-moment kan misbruiken juist op deze dag van nationaal protest en het risico dat er doden en gewonden vallen maakt dit een besluit waar de regering nog wel eens spijt van kan krijgen. Voor Nederland valt er vandaag in elk geval helemaal niks te halen in Venezuela.
Koning biedt Colombia hulp aan na vredesakkoord met FARC Hoe anders was dat gisteren in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá. Koning Willem-Alexander prees Colombia daar voor het verbeteren van de veiligheidssituatie en het zakenklimaat. Ook ginnegapte hij bij de officiële opening van het Holland Housedat hij trots is dat het laaggelegen Nederland nu een ‘Casa de Holanda’ heeft op 2600 meter hoogte.
Ook sprak hij over de buren die elkaar steeds beter leren kennen en de banden alleen maar kunnen verstevigen en verdiepen na zijn bezoek aan de Colombiaanse president Juan Manuel Santos.
Volgens de Colombiaanse president Santos heeft Koning Willem-Alexander ook aangeboden Colombia te helpen als er eenmaal een vredesakkoord gesloten is tussen zijn regering en de rebellenbeweging FARC: “Wij doen grote inspanningen om vrede te bereiken en waarderen de enorme hulp die Nederland kan bieden bij de complexe taak om de post-conflict-situatie goed te managen.”
Vandaag eerst maar eens zien hoe Willem-Alexander een actuele conflict-situatie weet te managen in Caracas.
Terwijl oppositieleider Henrique Capriles wanhopig naar buitenlandse steun zoekt om het omstreden verkiezingsresultaat uit april aan te vechten, haalt Nederland de banden met het diep verdeelde Venezuela juist aan. Minister Timmermans tekent vandaag in Caracas een zogeheten ‘Memorandum of Understanding’ zonder de verkiezingsuitslag of mensenrechten aan de orde te stellen, blijkt uit antwoorden op vragen die ik hem daarover heb gesteld.
Maduro kan bezoek gebruiken voor politieke doeleinden
Het bezoek van Timmermans komt voor de Venezolaanse regering op het juiste moment. President Nicolás Maduro ligt ernstig onder vuur vanwege de volgens de oppositie frauduleus verlopen verkiezingen en de enorme voedseltekorten.
Hij zal het bezoek van Timmermans aangrijpen om aan te tonen dat hij internationaal gezag heeft, wat de ‘rechtse fascisten’ in eigen land die hem bekritiseren ook mogen beweren.
Capriles strijdt tegen verkiezingsresultaat
Oppositieleider Henrique Capriles die de verkiezingen van 14 april nipt verloor zegt bewijs te hebben voor intimidatie, geweld en vals uitgebrachte stemmen. Hij vecht het resultaat daarom intern aan via de kiesraad CNE en de rechter en zoekt ook steun in het buitenland, vorige week bijvoorbeeld in Colombia.
Verkiezingsuitslag en mensenrechtensituatie niet op de agenda Minister Timmermans bespreekt de omstreden verkiezingsuitslag niet met Maduro, zo laat zijn ministerie weten in antwoord op de schriftelijke vragen die ik daarover heb gesteld: “De audit van het stemproces is nog niet afgerond. Nederland hoopt dat de uitslag door alle partijen wordt gerespecteerd.”
Ook de mensenrechtenrechtensituatie, zoals het gewelddadig in de kop drukken van demonstraties en het ontnemen van spreekrecht van parlementariërs, wordt nu niet besproken. Volgens Timmermans is “het doel van het bezoek ondertekening van het memorandum dat de weg opent naar jaarlijkse politieke consultaties waarbij mensenrechten aan de orde zullen komen.”
Vredesproces met FARC
Over het feit dat Maduro zijn steun dreigt in te trekken voor het vredesproces met de FARC omdat de Colombiaanse president Santos oppositieleider Capriles heeft ontvangen, laat het ministerie van Buitenlandse Zaken weten:
“Venezuela speelt een constructieve rol in de regio. Nederland hoopt dat die voortgezet kan worden”.
Koopman wint van dominee Nederland, Curaçao en Aruba tekenen vandaag het akkoord met Venezuela om gezien ‘de historische banden van solidariteit, vriendschap en geografische aanwezigheid’ verder samen te gaan werken. Uit het persbericht van het ministerie van Buitenlandse Zaken blijkt dat de ogen duidelijk ook zijn gericht op de rijk aanwezige olie:
“In de overeenkomst zijn onder meer afspraken gemaakt over goed nabuurschap en intensivering van de samenwerking op gebied van landbouw, watermanagement, milieu en energie. Vanuit Venezuela is er vraag naar kennis en technologie op gebied van bloemen- en aardappelteelt. Shell heeft technologie in huis die de Venezolaanse oliemaatschappij PDVSA goed kan gebruiken. Venezuela heeft één van de grootste olievoorraden ter wereld.”
De koopman wint het hier dus duidelijk van de dominee.
Meer dan twee miljoen Venezolanen en tientallen staatshoofden zijn naar Caracas gereisd voor de begrafenis van ‘El Comandante’ Chávez, maar er komt helemaal geen begrafenis. Hugo Chávez wordt gebalsemd en voor de ‘eeuwigheid’ opgebaard in een glazen kist in het Museum van de Revolutie.
Al zou zijn trouwe aanhang eigenlijk het liefst willen dat hij naast zijn grote held en inspiratiebron Simon Bolívar komt te liggen in een mausoleum. En wie weet komt dat er ooit nog van.
De persoonsverheerlijking die Chávez tijdens zijn leven aanwakkerde en waar hij zichtbaar van genoot, wordt na zijn dood in elk geval alleen maar sterker.
Communistische hobby
Balseming is een bekende hobby van communistische leiders, want fijne types als Stalin, Lenin, Mao en Kim Jong Il zijn nog altijd te bewonderen.
Vice-president Maduro verwees dan ook expliciet naar Lenin en Mao toen hij aankondigde dat Chávez wordt gebalsemd.
Ingewikkeld proces
En zo makkelijk is dat balsemen nog niet. Het geheim is volgens een Argentijnse expert dat al het bloed uit het lichaam moet worden vervangen door conserverende middelen die voorkomen dat het lichaam gaat ontbinden.
Daar moet dan wel een bloedrode kleurstof doorheen, want anders krijgen we een lijkbleke ‘El Commandante’ en we moeten natuurlijk niet het idee gaan krijgen dat hij echt dood is.
In het geval van Chávez is er nog de extra complicatie dat zijn gezicht is opgezwollen door de chemo-therapie. Er zijn wel middelen om die zwelling te laten verdwijnen, maar het lukt nooit meer om het gezicht weer helemaal de natuurlijke trekken terug te geven.
Langere afscheidsperiode
Maar eerst wordt de periode dat hij ligt opgebaard in de militaire academie met zeven dagen verlengd. Volgens Maduro moeten alle rouwende Venezolanen en buitenlandse bewonderaars afscheid kunnen nemen.
En dat is bij lange na niet gelukt in het bijkans hysterische Caracas van de laatste dagen. Er dreigde af en toe zelfs opstootjes, omdat mensen niet naar binnen konden.
Hans van den Broek tussen de revolutionairen
Chávez wordt dan wel niet begraven vandaag, maar er is wél een grootse afscheidsplechtigheid in aanwezigheid van vrijwel alle Latijns-Amerikaanse leiders, maar ook van Desi Bouterse en namens Nederland minister van Staat Hans van den Broek.
Misschien was het logischer geweest als Frans Timmermans kameraad Jan Marijnissen had gestuurd in plaats van zo’n brave CDA’er.
Van den Broek zal toch wat minder gespreksonderwerpen hebben met revolutionairen als Raul Castro of Evo Morales dan rooie Jan. Die stak zijn bewondering voor Chávez in het verleden nooit onder stoelen of banken.
Bedevaartsoord
Waar Hugo Chávez uiteindelijk ook precies komt te liggen in zijn glazen kist, dat zal in ieder geval een bedevaartsoord worden waar hij daadwerkelijk een beetje voort kan leven.
Want om het in de woorden van de Argentijnse presidente Cristina Fernández de Kirchner te zeggen: “Mannen als Chávez gaan nooit dood”.
UPDATE: Half maart liet interim-president Maduro weten dat het toch niet mogelijk is het lichaam van Chávez te balsemen, nadat hij in de hitte door heel Caracas heen is gedragen.
Hugo Chávez is niet dood, maar leeft voort in het hart van elke Venezolaan, in elk bord eten en in elke glimlach van een kind. Op de staatstelevisie, voor veel kranten en via de hashtag #VivaChávezporsiempre is ‘El Comandante’ nog springlevend. “HASTA LA VICTORIA SIEMPRE” en “CHÁVEZ SOMOS TODOS” zijn dan ook de leuzen van zijn trouwe aanhang.
De nationale rouwperiode van zeven dagen lijkt eigenlijk nog te kort om alle emoties te kanaliseren. Sinds de dood van Chávez gisteravond is aangekondigd exploderen radio, televisie en de social media zowat van liefdesverklaringen van politieke bondgenoten en het volk dat hem op handen draagt.
Bedankt voor de wijze lessen!
“Leider, vader, meester, u zal altijd in onze harten zijn. Bedankt geliefde commandant voor al uw wijze lessen”, hoorde ik net een bloedmooie en tot tranen geroerde Venezolaanse vrouw roepen op één van de centrale pleinen in Caracas.
Het lichaam van Chávez is aan het eind van de Venezolaanse ochtend op opvallend ingetogen wijze tussen de mensenmassa’s door naar de militaire academie in de hoofdstad overgebracht.
Geen Fortuyn-achtige taferelen van bloemengooiende en applaudisserende mensen, maar rustig met de kist meelopende latino’s én veel mensen die op enige afstand tranen met tuiten huilen.
Presidentiële drukte
De presidenten van Argentinie, Uruguay en Bolivia zijn in alle vroegte al aangekomen in Venezuela om daar mee te rouwen met het volk. In hun eigen landen, net als hier in Ecuador is ook een nationale rouwperiode van drie dagen afgekondigd.
Chávez is dan ook tot ver over de Venezolaanse grenzen een belangrijke leider en inspirator geweest van het Latijns-Amerikaanse volk. Zoals Morales het verwoordt:
“We zijn heel verdrietig om de dood van onze zorgzame broer, die vocht voor het Grootse Vaderland. We hebben pijn en zijn gebroken, maar de bevrijding van niet alleen het Venezolaanse volk, maar van alle Latijns-Amerikanen moet doorgaan!”
Chavisme leeft voort
Daarmee is Chávez dan wel dood, maar het chavisme en zijn socialistische revolutie voorlopig nog lang niet. Hoe blij de oppositie en de rijke en liberalere Venezolanen ook zijn dat de totalitaire Chávez eindelijk zijn laatste adem heeft uitgeblazen.
Arjan Meesterburrie 