Dag van extreme chaos en geweld in Ecuador na ontsnapping twee beruchte bendeleiders

9 januari 2024

Arjan Meesterburrie Analyse, Nieuws , , 4 reacties

De in november aangetreden president Daniel Noboa lijkt in tegenstelling tot zijn voorgangers wel echt de strijd aan te durven binden met de in rap tempo zeer machtig geworden drugsbendes in Ecuador. De ontsnapping van de beruchte leider van ‘Los Choneros’ heeft geleid tot de noodtoestand en een dag vol chaos met een overval op een tv-studio tijdens een live-uitzending, vermoorde en ontvoerde politieagenten, autobommen en andere explosies in diverse steden, de ontsnapping van nog een andere beruchte drugscrimineel en al dan niet kloppende berichten over gewapende mannen die scholen, universiteiten en ziekenhuizen binnendrongen. Inmiddels is er officieel sprake van een ‘intern gewapend conflict’.

In de Ecuadoraanse middag werden televisiekijkers opgeschrikt door een inval van gewapende mannen met capuchons, mutsen en mondkapjes tijdens een live uitzending van TC Televisión. Ze bedreigden de presentatoren en andere medewerkers in de in Guayaquil gevestigde studio. Die smeekten om hulp en zeiden dat de invallers hen allemaal wilden vermoorden.

Na anderhalf uur wist de politie alle dertien invallers te overmeesteren, onder wie twee minderjarigen. De politie beschouwt de inval als een “terroristische daad”.

Het was het meest in het oog springende incident, maar zeker niet het enige van een chaotische dinsdag die niet snel vergeten zal worden in Ecuador.

Voor zover in de avonduren bekend was zijn er acht doden gevallen bij geweld in Guayaquil. Ook meldt de nationale politie de dood van twee politieagenten in het noordelijk van Guayaquil gelegen plaatsje Nobol.

Intern gewapend conflict

Vanwege de enorm explosieve situatie tekende president Daniel Noboa dinsdagmiddag lokale tijd een decreet waarin hij spreekt van een ‘intern gewapend conflict’ tegen 22 drugsbendes. Van die formele status is sprake als een regering vecht tegen ‘niet-statelijke georganiseerde gewapende groeperingen’ en er sprake is van grote interne onrust. Het leger krijgt daarmee nog meer macht om orde op zaken te stellen en mag dodelijk geweld gebruiken tegen de bendes.



De onrust begon zondag toen de in de gevangenis van Guayaquil vastzittende drugscrimineel José Adolfo Macías Villamar werd opgehaald om te worden overgeplaatst naar een veel strengere gevangenis, maar onvindbaar bleek te zijn. Na een dag zoeken in het enorme complex moesten de autoriteiten met schaamrood op de kaken tot de conclusie komen dat de leider van de beruchte bende ‘Los Choneros’ moest zijn ontsnapt, waarschijnlijk al rond Kerst.

‘Fito’ zit een gevangenisstraf van 34 jaar uit en zit al sinds 2011 vast, maar wordt ervan verdacht betrokken te zijn bij de moord op presidentskandidaat Fernando Villavicencio, die de drugscriminaliteit en corruptie hard wilde aanpakken.

Binnen de gevangenis van Guayaquil had ‘Fito’ veel macht, kon hij zijn criminele activiteiten voortzetten en wist hij een vermogen te vergaren van naar schatting 23 miljoen dollar. Hij had er zelfs een zwembad tot zijn beschikking, een ruimte om persconferenties te geven en faciliteiten om een professionele muziekvideo op te nemen met zijn dochter.

Hoe hij is ontsnapt is nog niet duidelijk, maar het is niet de eerste keer dat hij een gevangenis heeft weten te ontvluchten. Het is hem bijna elf jaar geleden al eerder gelukt te ontsnappen, toen kon hij ontkomen op een boot.

Noodtoestand

Na het bekend worden van zijn ontsnapping riep president Daniel Noboa maandagavond al de noodtoestand uit met meer macht voor het leger en een landelijke avondklok van 23 tot 5 uur. Noboa beloofde tijdens zijn campagne en daarna ook meerdere malen na zijn aantreden de onder zijn voorgangers ongelooflijk uit de hand gelopen drugscriminaliteit hard aan te gaan pakken. Dat blijkt vooralsnog geen loze belofte, maar het resultaat is wel extreme chaos en geweld.

Uit woede over de geplande overplaatsingen van hun leiders en het uitroepen van de noodtoestand lieten bendeleden in de nacht van maandag op dinsdag in verschillende steden explosieven afgaan, staken ze auto’s in brand en werden in totaal zeven politieagenten ontvoerd. Inmiddels zijn drie daarvan bevrijd.

Overdag werd de chaos nog veel groter met de ontsnapping van een andere beruchte drugscrimineel uit de gevangenis van het hoog in de bergen gelegen Riobamba. Het gaat om de drie dagen daarvoor opgepakte ‘Pico’, de leider van ‘Los Lobos’, een met ‘Los Choneros’ rivaliserende drugsbende. Hij wordt onder meer verdacht van het beramen van een moordaanslag op het hoofd van het landelijke Openbaar Ministerie.

Gedurende de middag kwamen er behalve over de inval bij de tv-studio ook berichten uit onder meer Guayaquil, Quito, Machala en Quevedo dat gewapende mannen scholen, universiteiten en ziekenhuizen binnen zouden zijn gedrongen en mensen zouden gijzelen. Lang niet al die berichten bleken waar te zijn, maar de paniek in Ecuador is groot.

Het ministerie van Onderwijs heeft uit veiligheidsoverwegingen besloten de scholen en universiteiten in het hele land de komende dagen te sluiten. Ook veel winkels zijn dicht en op straat patrouilleren militairen.

De autoriteiten roepen iedereen op zich alleen via officiële kanalen te informeren, want op sociale media, in appgroepen en mond-op-mond gaat momenteel veel nepnieuws rond.

Meeste cocaïne in Nederland komt uit Ecuador

De huidige situatie is het gevolg van de enorme macht die de internationaal opererende drugsbendes zich de afgelopen jaren relatief straffeloos hebben weten te verwerven, de zeer wijd verspreide corruptie in Ecuador en de zwakte van de politiemacht. De bendes in Ecuador hebben nauwe banden met de grote Mexicaanse drugskartels en Albanezen, maar ook met drugsbazen in Nederland en België. De meeste cocaïne op de Nederlandse markt komt uit Ecuador.

De strijd die de Ecuadoraanse regering onder leiding van president Daniel Noboa heeft aangebonden tegen de drugsbendes is dapper, maar zal niet eenvoudig worden en nog tot heel veel meer chaos en geweld leiden. Maar alles beter dan accepteren dat Ecuador definitief is afgegleden tot een narcostaat waar het drugsgeld regeert en waar politieagenten en zelfs presidentskandidaten hun leven niet veilig zijn.

Noboa had al een referendum aangekondigd over hardere maatregelen tegen drugscriminaliteit en daar zal nu ongetwijfeld veel draagvlak voor zijn onder de bevolking.

Correctie: In een eerdere versie van dit stuk stond dat ‘Fito’ eerder wist te ontsnappen door zich te verkleden als priester en non, maar dat bleek om een andere crimineel te gaan

Opnieuw tientallen doden bij gevangenisrel Ecuador: overheid krijgt geen grip op machtsstrijd drugsbendes

12 mei 2022

Arjan Meesterburrie Analyse , Plaats een reactie

Na vorige maand in mijn eigen Cuenca was het begin deze week raak in Santo Domingo in het noorden van Ecuador: bij een nieuwe gevangenisrel aldaar zijn 44 doden gevallen. Daarmee staat de trieste teller in anderhalf jaar tijd op bijna 400 doden. Oorzaak van het het geweld is een machtsstrijd tussen drugsbendes en het feit dat de propvolle gevangenissen toch al voor korte lontjes zorgen, vertelde ik donderdagochtend 12 mei in het Radio 1 Journaal.

Gaat cynisch Ecuador linksom of rechtsom uit de coronacrisis?

29 januari 2021

Arjan Meesterburrie Analyse , , , , , , 1 reactie

De nieuwe president van Ecuador is niet te benijden. Al voor de coronacrisis was er veel maatschappelijke onrust en een lege schatkist, maar met de sterk opgelopen werkloosheid, de al ruim tien maanden gesloten scholen en het lange wachten op voldoende vaccins verkeert het Andesland in nog veel zwaarder weer. Toch hebben zich vijftien mannen en één vrouw kandidaat gesteld voor de presidentsverkiezingen van 7 februari.

De drie kandidaten die bovenaan staan in de opiniepeilingen: de rechtse zakenman Guillermo Lasso, de socialist Andrés Arauz en de inheemse leider Yaku Pérez

De besmettingscijfers in Ecuador zijn mede vanwege de strenge coronamaatregelen die de regering van president Lenín Moreno aan het begin van de crisis heeft genomen relatief laag. Terwijl Nederland nu op zo’n 5.000 besmettingen per dag zit en de laatste maanden zelfs pieken heeft bereikt van 13.000 besmettingen, schommelt het officiële cijfer in het qua bevolkingsomvang vergelijkbare Ecuador al maanden rond de 1.000 besmettingen per dag. Mogelijk ligt dat deels aan de minder grote testcapaciteit, maar gezien de redelijk beperkt gebleven oversterfte na de enorme piek van april in Guayaquil lijken de ook in vergelijking met de rest van de regio lage besmettingscijfers goed te kloppen.

Ecuador heeft tot nu toe het schamele aantal van 8.000 Pfizer-vaccins weten te bemachtigen, maar de regering heeft wel twee miljoen doses Pfizer en 5 miljoen doses AstraZeneca beloofd. Gezien de productieproblemen bij de farmaceuten en het “vaccinatie-nationalisme” in de westerse wereld moet om niet tot 2022 te hoeven wachten mogelijk toch vertrouwd gaan worden op Chinese en/of Russische vaccins, zoals andere Zuid-Amerikaanse landen doen.

De scholen zijn al sinds half maart dicht en lijken tot aan de zomervakantie ook niet meer open te gaan, want pilotprojecten die in het laatste kwartaal van 2020 op gang waren gekomen zijn na de Kerst weer stilgelegd. De officiële werkloosheid is door de coronacrisis sterk opgelopen van ruim 300.000 naar ongeveer 1 miljoen, terwijl mensen mét baan veelal minder salaris krijgen dan voorheen en het in de informele sector alleen maar nog moeilijker is geworden het hoofd boven water te houden.

Al voor de coronacrisis was er veel maatschappelijk onrust in Ecuador. In oktober 2019 waren er grootschalige rellen vanwege het voornemen om onder druk van het IMF de subsidie op benzine af te schaffen. Die maatregel werd uiteindelijk teruggedraaid, maar de onvrede over het beleid van president Lenín Moreno is gebleven. Zijn partij Alianza País staat er met presidentskandidaat Ximena Peña Pacheco slecht voor in de peilingen en dus zal er hoe dan ook aan andere wind gaan waaien vanuit het presidentiële paleis Carondelet in Quito.

De grote vraag is of Ecuador linksom of rechtsom uit de crisis gaat proberen te komen. Maar er heerst veel cynisme over de politiek. Liefst een derde van de Ecuador is uit onvrede van plan nul of blanco te gaan stemmen. De “hoge heren in Quito” worden er gezien de lange geschiedenis van corruptie bij voorbaat al van verdacht alleen maar op uit te zijn zelf te profiteren van hun machtspositie. “Wie willen het liefst dat tegen ons gaat liegen?” is volgens een meme die rondgaat op de sociale media dan ook de belangrijkste vraag die beantwoord moet worden.

Maar hieronder de drie belangrijkste kandidaten voor de eerste ronde van de presidentsverkiezingen op zondag 7 februari, waarin hoogstwaarschijnlijk nog niemand een meerderheid gaat halen zodat er in het voorjaar een tweede ronde noodzakelijk zal zijn. De andere dertien kandidaten scoren zo laag in de peilingen dat de kans uiterst klein is dat zij een serieuze rol zullen spelen.

Andrés Arauz – Centro Democrático (socialistisch-links)

Andrés Arauz is de kandidaat van de voormalige president Rafael Correa, die zelf vanwege een corruptieveroordeling niet mee mag doen aan de komende verkiezingen. Arauz belooft in zijn ‘campagne van de hoop’ het “neoliberale beleid” van Moreno terug te draaien en heeft felle kritiek op de bemoeienis met het financiële beleid die het IMF heeft afgedwongen in ruil voor miljardenleningen.

“We zullen ons niet houden aan de huidige voorwaarden van het met het IMF gesloten akkoord”, stelt Arauz. “Onze prioriteit is het helpen van gezinnen die lijden onder de economische crisis die een enorme werkloosheid heeft veroorzaakt en het risico op voedselgebrek.” Hij wordt er door tegenstanders van verdacht de dollar in te willen ruilen voor een eigen munt met alle onzekerheid van dien, maar zelf ontkent hij dat. Wel wil hij een eigen digitale munt invoeren.

De socialistische politicus belooft een eenmalige uitkering van 1.000 dollar voor een miljoen arme families als hij verkozen wordt, gratis internet voor ruim een miljoen scholieren, studenten en leraren en een gerichte aanpak van de jeugdwerkloosheid. Aan CPB-achtige doorrekeningen wordt in Ecuador niet gedaan, maar gezien de penibele financiële situatie van de overheid is zeer twijfelachtig of de belastingverhogingen die hij wil doorvoeren voor het bedrijfsleven en rijkere Ecuadoranen voldoende zijn om al dit soort plannen te kunnen realiseren.

De pas 35-jarige Arauz kan rekenen op de steun van een harde kern van ‘Correístas’ en andere linksgeoriënteerde Ecuadoranen die hem de minst slechte keuze vinden , maar veel andere Ecuadoranen zijn teleurgesteld geraakt in de manier waarop grote man achter de schermen Rafael Correa zich na zijn aanvankelijke populariteit en economisch succesvolle beleid steeds meer ontwikkelde tot een autoritaire leider en uiteindelijk is veroordeeld voor corruptie.

Guillermo Lasso – Creo (rechts-conservatief)

De weinig charismatische zakenman Guillermo Lasso verloor bij de vorige verkiezingen maar nipt van Lenín Moreno en doet nu voor de derde keer een gooi naar het presidentschap. Hij heeft de steun van het bedrijfsleven en het conservatieve deel van de Ecuadoraanse bevolking.

De 65-jarige Lasso belooft onder het motto ‘werk, werk en nog eens werk’ een miljoen banen te creëren, een nieuw nationaal gezondheidssysteem en is fel tegen abortus. Hij waarschuwt dat Ecuador onder links – en de monetaire plannen van Arauz waar hij voor vreest – kan veranderen in een soort Venezuela. “We kunnen niet gaan experimenteren met idiote ideeën en de weg inslaan naar de ellende waarin onze Venezolaanse broeders nu leven”.

Lasso wil de olieproductie opschroeven en belooft ook honderden miljoenen uit te trekken in de strijd tegen honger. Verder zegt hij de relatie met de Verenigde Staten te willen verbeteren en wat meer afstand te willen nemen tot het “ondemocratische” China, ook al lijkt hij zich tegelijkertijd goed te realiseren niet zonder de Chinese miljardeninvesteringen en leningen te kunnen.

Yaku Pérez – Pachakutik (groen-links)

De inheemse leider Yaku Pérez is met zijn pleidooi voor een duurzaam economische model en diversiteit misschien wel de spannendste kandidaat en blijft in de peilingen niet ver achter Arauz en Lasso. Hij is momenteel prefect van de zuidelijke provincie Azuay en was eerder advocaat en docent aan de universiteit.

De plannen van Pérez zijn gericht op duurzame ontwikkeling en bescherming van het milieu. Zo is hij fel tegenstander van de lucratieve maar zeer vervuilende mijnbouw en hamert hij op het schoon houden van het drinkwater. Maar intussen wil hij wel de zeker in landelijke gebieden populaire subsidies op benzine en diesel in stand houden. Pérez zegt met het IMF te gaan heronderhandelen over de voorwaarden voor de miljardenleningen die Ecuador heeft gekregen en voorlopig te stoppen met het afbetalen daarvan.

Pérez is het leiderschap van “macho-mannen” zat en pleit voor veel diversiteit in zijn regering. “De meerderheid van mijn kabinet zal uit vrouwen bestaan. En prominent in mijn team komen ook academisch geschoolde mensen en mensen uit de inheemse beweging.” De uit de Kichwa-Kañari gemeenschap afkomstige Pérez heeft ook progressieve standpunten op het gebied van abortus en homorechten.

In de landelijke gebieden en onder jongeren kan hij waarschijnlijk op heel wat steun rekenen, maar onder het grootste deel van de inwoners van de miljoenensteden Quito en Guayaquil een stuk minder.

Ecuador legt bedrijven coronaheffing op

11 april 2020

Arjan Meesterburrie Analyse, Nieuws , 1 reactie

Terwijl de economie wereldwijd totaal is stilgevallen en een ongekende recessie dreigt, moeten grote bedrijven in Ecuador een coronaheffing gaan betalen. Met een heffing van vijf procent over hun winst uit 2018 wil president Lenín Moreno kleine bedrijfjes overeind houden.

Moreno

President Lenín Moreno in zijn tv-toespraak van vrijdag 10 april

Ook mensen die meer dan 500 dollar per maand verdienen moeten de komende negen maanden een progressieve heffing gaan betalen. Bij een maandinkomen 500 dollar bedraagt de coronaheffing 2 dollar per maand en bij een nauwelijks voorkomend topinkomen van 50.000 dollar per maand, is dat 4.400 dollar.

Nu is de positie van president Moreno absoluut niet te benijden, want de schatkist van Ecuador is al meer dan leeg: de schuld bedraagt momenteel 65 miljard dollar. En de olieprijs is volledig ingestort en daar is het olieproducerende Ecuador erg afhankelijk van.

Maar iedereen met een beetje verstand zal hem kunnen vertellen dat je om de economie niet helemaal de vernieling in te helpen nu geen extra heffingen moet gaan opleggen aan het bedrijfsleven, hoe lekker zo’n socialistisch-populistische maatregel ook valt bij de Ecuadoranen die het slecht hebben. Nederland en de rest van westerse wereld hebben daarom juist al heel snel besloten tot gigantische steunpakketten om bedrijven overeind te houden en daarmee de werkgelegenheid.

Sociale tragedie

Het plan van Moreno bestaat uit een in drie termijnen te betalen heffing van 5 procent over de winst die bedrijven in 2018 maakten, omdat dat het laatste jaar is waar volledige gegevens over zijn.

Coronaheffing

Moreno wijst er op dat het creëren van een fonds om de coronacrisis te lijf te gaan hard nodig is, omdat Ecuador na bijna een maand lockdown gebukt gaat onder drie verschillende crises: een gezondheidscrisis, een economische en een sociale.

“We zien de pijnlijke ervaringen in andere landen, de meest ontwikkelde landen ter wereld. En dat leert ons dat de huidige noodsituatie zich zonder snel ingrijpen kan ontwikkelen tot een sociale tragedie vanwege gebrek aan werk, inkomen en levensmiddelen.”

Maar met dit noodplan komen werk en inkomen juist onder druk te staan. De kas van bedrijven die hun omzet vrijwel volledig hebben zien wegvallen raakt snel leeg. Ze zullen daardoor op enig moment in hun kosten moeten gaan snijden en dat gaat uiteindelijk heel veel hele gewone Ecuadoranen hun baan kosten.

Wantrouwen in politiek en internationale instanties

Het geld van de coronaheffingen voor grote bedrijven gaat volgens Moreno  naar “het bakkertje op de hoek” en andere kleine bedrijfjes. Dat van burgers die meer dan 500 dollar per maand verdienen naar zo’n twee miljoen arme families die een eenmalige uitkering van 60 dollar ontvangen om in hun eerste levensbehoeften te voorzien.

Letterlijk broodnodig, maar los van het feit dat de toch al totaal stilgevallen economie hierdoor verder de vernieling in geholpen wordt, hebben veel Ecuadoranen er vanwege alle corruptieschandalen die de politiek teisteren nauwelijks vertrouwen in dat het geld op de goede plekken terecht komt.

Voedselpakketten

Voedselpakketten in de binnentuin van het provinciehuis in Cuenca klaar om gedistribueerd te worden

De IMF en de Wereldbank zijn in Ecuador verre van populair door de voorwaarden die ze opleggen aan de leningen die ze in het verleden verstrekt hebben. Maar het is nu toch veel verstandiger te bedelen om krediet en kwijtschelding van schulden om de coronacrisis door te komen, dan het bedrijfsleven en burgers die het net iets beter hebben de duimschroeven aan te gaan draaien.

Testcapaciteit omhoog en daardoor officiële coronacijfers ook

De grote havenstad Guayaquil, waar eerder de lijken op straat lagen, is nog steeds verreweg het zwaarst getroffen door de uitbraak van het coronavirus. Toch bleef de toename van het totale aantal officiële besmettingen en doden in Ecuador lange tijd maar heel langzaam oplopen.

Maar sinds er eind deze week uitgebreid getest kon worden, schoten de officiële cijfers wel ineens hard omhoog. Er waren vrijdag 7,161 coronagevallen geregistreerd en 297 doden gevallen.

Coronagevallen 10 april

Om verdere verspreiding van het coronavirus te voorkomen blijft de vrijwel volledige lockdown voorlopig van kracht. Maar er gaat vanaf komende week een stoplichtensysteem gelden, waarin per regio zal worden bepaald of de maatregelen versoepeld kunnen worden.

Elke provincie begint maandag 13 april met een rood stoplicht.  Wel is al bepaald dat alle scholen tot de zomervakantie dichtblijven, waardoor kinderen pas op z’n vroegst op 1 september hun klaslokaal en vriendjes weer zullen zien.

De ‘intelligente lockdown’ van Mark Rutte en de net zulke ‘intelligente exit-strategieën’ mogen her en der dan wel wat wenkbrauwen doen fronsen, maar vergeleken met het paniekerige Ecuador zou ik het beroep op eigen verantwoordelijkheid, het nadenken over de anderhalvemetereconomie en de ruimhartige steunpakketten als hyperintelligent willen bestempelen

Vanwaar ineens die enorme volkswoede in Ecuador?

9 oktober 2019

Arjan Meesterburrie Analyse, Leven in Ecuador, Nieuws , , , 5 reacties

Het was woensdag 9 oktober nationale stakingsdag in Ecuador. In Quito en Guayaquil waren er tienduizenden mensen op de been om te protesteren tegen het pakket bezuinigingsmaatregelen van president Lenín Moreno. Het openbare leven lag grotendeels plat vanwege alle onrust en vooral ook door de vele wegblokkades in de steden zelf.

Protesten Ecuador

Directe aanleiding voor de volkswoede is de afschaffing van de subsidie op benzine en diesel. De brandstoffen zijn daardoor in één klap 25 procent tot ruim twee keer zo duur geworden. Maar dat is eigenlijk alleen maar de druppel die de emmer deed overlopen.

Ecuador verkeert vanwege de gedaalde olieprijzen en de enorme staatsschuld die onder de vorige president Correa al een tijdlang in forse economische problemen. Daardoor moest president Moreno bij het IMF aankloppen voor een noodlening van bijna 4 miljard euro.

Maar in ruil daarvoor moet hij wel bezuinigingen doorvoeren. Die bestaan behalve de gehate brandstofmaatregel ook onder meer uit inkrimping van het ambtenarenapparaat, bezuinigingen op publieke ziekenhuizen, universiteiten en pensioenen en het invoeren van tijdelijke in plaats van vaste contracten. Bezuinigen is volgens de regering onvermijdelijk omdat de staatskas leeg is, maar mensen uit de lagere sociale klassen die toch al moeite hebben het hoofd boven water te houden, hebben daar geen enkel begrip voor. Ook al gaat de basisuitkering voor de allerarmsten ter compensatie wel met 15 dollar per maand omhoog.

Moreno naar Guayaquil

President Moreno kondigt te midden van militaire kopstukken aan zijn regeringszetel te hebben verplaatst van Quito naar Guayaquil.

Taxichauffeurs zien de benzine duurder worden, maar gebonden zijn aan een vaste kilometerprijs. Indianen voelen zich toch al achtergesteld en kunnen het zich niet veroorloven 15 dollar meer te betalen om hun pick-up vol te gooien. Studenten willen niet meer betalen voor hun busritjes op en neer naar de universiteit en vrezen dat de kwaliteit van hun onderwijs achteruit gaat. De transportsector, indianen en studenten zijn dan ook de grote aanjager van de huidige protesten tegen Moreno.

Ze demonstreerden wel apart van elkaar. De mars van de indianen in Quito verliep vreedzaam, maar de door de vakbonden georganiseerde demonstraties en wilde acties van arbeiders en studenten liepen woensdag wel uit de hand.

Dat de geest nu ineens helemaal uit de fles is, komt vooral ook door de algehele onvrede over de politieke klasse. Ze zijn corrupt en zitten alleen maar in hun zakken te vullen ten koste van de gewone man, is de bij velen heersende opvatting. In het zich over heel Zuid-Amerika uitstrekkende Odebrecht-schandaal zijn inderdaad ook meerdere Ecuadoraanse ministers uit het vorige en huidige kabinet veroordeeld voor corruptie en zelfs ook Jorge Glas, de voormalige vicepresident van Moreno.

Tijdens het bewind van oud-president Rafael Correa van 2006 tot 2017 zijn de armen er vanwege grootschalige uitgaven aan sociale voorzieningen flink op vooruit gegaan. Ondanks dat de Ecuadoraanse economie toen ook harder groeide dan nu en de decennia daarvoor, is de staatsschuld daardoor wel flink opgelopen. Nu zit Correa vanuit België – waar hij woont met zijn Waalse vrouw en kinderen – de demonstranten flink op te stoken. Moreno was ooit zijn vicepresident, maar die heeft volgens Correa het linkse beleid verraden dat ze voerden met hun partij Alianza País. Hij spreekt nu dan ook van de slechtste regering ooit en pleit voor vervroegde verkiezingen waar hij zelf wel weer kandidaat wil zijn, ook al verbiedt de grondwet dat nadat hij er al twee termijnen op heeft zitten.

En Moreno is inderdaad opgeschoven naar het politieke midden. Al tijdens zijn verkiezingscampagne gaf hij aan een einde te willen maken onder de enorme polarisatie die er onder Correa was ontstaan. Daar waar Correa zijn rechtse tegenstanders steevast uitmaakte voor fascisten ging Moreno juist de samenwerking met hen aan. Maar nu Moreno diep in de problemen zit laten ze hem een voor een als een baksteen vallen.

Hij is met zijn regering al uitgeweken van zijn presidentiële paleis in Quito naar de grote havenstad Guayaquil om de woedende indianen die hem willen verjagen te ontlopen. Voor het aantreden van Rafael Correa hebben indianengroeperingen begin deze eeuw drie presidenten verjaagd, dus zijn angst is niet geheel onterecht. Gisteren namen indianen al kortstondig het Ecuadoraanse parlement in bezit.

Een oplossing voor de enorme sociale en politieke onrust is niet in zicht. De demonstranten zijn van plan vol te houden tot de omstreden maatregelen van tafel gaan en misschien is nu dat zelfs niet genoeg meer. Moreno heeft sinds de aankondiging van het bezuinigingspakket al meerdere malen laten weten absoluut niet van plan te zijn daar op terug te komen.

Hij zegt wel te willen onderhandelen met de indianen om te bekijken hoe de beschikbare middelen het beste ingezet kunnen worden, maar die zijn vooralsnog compromisloos en willen niet aan tafel.

Bij de protesten zijn heel wat vernielingen aangericht in de binnensteden van Quito, Guayaquil en Cuenca. Er is met stenen gegooid naar de politie en maandag werd er zelfs een tank van het leger in brand gestoken net buiten Quito.

Politie en leger hebben al meerdere keren traangas ingezet en slaan er bij tijd en wijle ook flink op los is te zien op filmpjes op sociale media. Bij de protesten zijn tot nu toe tientallen gewonden en zeker twee doden gevallen. Zo werd zondag een jongeman overreden bij een wegblokkade bij Molleturo op de weg van Guayaquil naar Cuenca. Volgens onbevestigde berichten zijn er nog zeker drie doden meer te betreuren.

Buiten de steden zijn zeker drie olievelden en verschillende drinkwaterinstallaties in bezit genomen door protesterende boeren en indianen.

Er heerste woensdag in elk geval de binnensteden van Quito en Cuenca een hele anarchistische sfeer. Overal werden brandjes gesticht op straat en ook met molotov-cocktails en rookbommen gegooid naar de politie. Ook zijn stenen uit stoepen getrokken om de politie mee te bekogelen. Zoals ook hier te zien is het historische centrum van Quito:

https://platform.twitter.com/widgets.js

Persoonlijke impact

Wijzelf beginnen nu ook wel last te krijgen van de grote sociale onrust. Allereerst zijn alle scholen in Ecuador dicht en dus zitten ook onze jongetjes van 3 en 4 al sinds donderdag thuis. Omdat papa en mama wel druk aan het werk zijn en niet steeds met ze naar de speeltuin kunnen of kunnen knutselen, zijn ze regelmatig flink uit hun humeur. Het wordt tijd dat ze weer gewoon leuke kinderdingen gaan doen met hun klasgenootjes en juffen.

Vanwege alle wegblokkades om Cuenca heen is bevoorrading over de weg niet mogelijk. Daardoor trof ik gisteren lege schappen op de groente/fruit- en vleesafdeling van onze supermarkt. We hebben op zich genoeg voorraad in huis en er is een luchtbrug opgezet tussen Quito en Cuenca met militaire vliegtuigen, waardoor de schappen regelmatig weer helemaal aangevuld kunnen worden, maar het gaf me wel een naar gevoel.

IMG-20191008-WA0004

Het lege vleesschap dinsdagmiddag in de supermarkt ‘Supermaxi’ waar ik altijd boodschappen doe.

Verder is het gas in Cuenca op. Vrachtwagens met de gasflessen waar ook wij op koken en douchen staan vast voor de wegblokkades op de toegangswegen naar onze op 2500 hoogte in de Andes gelegen stad toe. Mijn vrouw ziet zich daardoor ook genoodzaakt haar restaurant te sluiten, want zij heeft daar geen gas meer om op te koken. Veel andere restaurants bij ons in de buurt zijn overigens nog wel open. De vraag is hoe lang nog want het nog beschikbare gas wordt voorlopig alleen ingezet voor ziekenhuizen en andere vitale diensten.

20191008_153957

Briefje op het restaurant van mijn vrouw met uitleg over de sluiting.

Deze woensdag op nationale stakingsdag zijn er ook overal in de stad zelf wegblokkades. De eerste al op 200 meter van ons huis, dus we kunnen ons net al op vele andere plekken in het land alleen lopend of fietsend verplaatsen. Niet erg voor een dagje, maar het is te hopen dat de nationale staking niet verlengd wordt en we voor langere tijd niet verder dan in een klein cirkeltje om ons huis kunnen komen.

20191009_131057

Brandende autobanden bij de wegblokkade bij ons om de hoek.

Maar gezellig is het op zich wel zo doordeweeks een dagje met z’n vieren thuis. Dus net als iedereen wachten we gewoon af hoe de situatie zich ontwikkelt.

Dat geldt ook voor een groep Nederlandse toeristen die al sinds donderdag vastzit in het indianenstadje Guamote. Zij kunnen ook geen kant op, maar worden naar eigen zeggen wel vriendelijk bejegend door de lokale bevolking en hebben eten en drinken genoeg. Al moeten ook zij vanwege dreigende gastekorten koud douchen.

De overgrote meerderheid van de Cuencano’s en alle andere Ecuadoranen wil niks liever dan dat de rust snel weerkeert. Gewoon zonder gedoe van blokkades naar het werk en de kinderen naar school, niet hoeven te vrezen voor vernielingen in het centrum en ook niet voor tekorten aan gas en verse producten. Maar het lijkt er helaas niet op dat er snel een oplossing komt voor deze grimmige situatie.

Maar deze foto waarop de ene Ecuadoraan aan het werk is en de andere Ecuadoraan haar recht om te demonstreren uitoefent geeft dan wel weer hoop.

FB_IMG_1570656797831

 

Trump helpt Maduro met zijn mogelijk militair ingrijpen in Venezuela

11 augustus 2017

Arjan Meesterburrie Analyse, Nieuws , , Plaats een reactie

De Amerikaanse president Donald Trump ziet militair ingrijpen in het naar een dictatuur afglijdende Venezuela als een optie: “Venezuela is niet ver weg. De mensen lijden en zijn aan het doodgaan. We hebben veel opties voor Venezuela waaronder een mogelijk militaire optie, mocht dat nodig zijn.” Dat is koren op de molen voor de Venezolaanse president Nicolás Maduro.

Maduro kan nu helemaal los met zijn beschuldigingen aan het adres van aartsvijand VS over imperialisme. Dat doet hij toch te pas en te onpas, maar nu heeft Trump hem daar ook echt munitie voor gegeven. En Maduro kan onder het mom van oorlogsdreiging nog meer dictatoriale maatregelen nemen en de oppositie beschuldigen van verraad als die daartegen in het geweer komen.

Human Rights Watch-directeur José Miguel Vivanco voor het Amerikaanse continent zegt dat ‘niemand sinds Chavéz hem heeft aangwezen als zijn opvolger zo’n groot cadeau heeft gegeven aan Maduro dan Trump nu met zijn stommiteiten.’

Maduro kan Trump nu als gemeenschappelijke vijand van het Venezolaanse volk aanwijzen om de aandacht af te leiden van zijn falende beleid en zijn harde optreden tegen demonstraties van de oppositie. Daarbij zijn de afgelopen maanden zo’n 130 doden gevallen.

Pentagon en Witte Huis nuanceren uitspraken Trump

Volgens het Witte Huis heeft Maduro na de uitspraken van Trump gevraagd om een telefoongesprek met de Amerikaanse president, maar wordt dat geweigerd:

“Sinds zijn aantreden heeft president Trump Maduro gevraagd de Venezolaanse grondwet te respecteren, vrije en eerlijke verkiezingen te houden, politieke gevangenen vrij te laten, te stoppen met het schenden van mensenrechten en het te stoppen met het onderdrukken van het geweldige volk in Venezuela […] President Trump zal met plezier in gesprek gaan met de leider van Venezuela zodra de democratie in het land is hersteld.”

Het Pentagon heeft zich heel diplomatiek gedistantieerd van de opmerkingen van Trump over mogelijk militair ingrijpen door te stellen dat ze geen enkele opdracht vanuit het Witte Huis hebben gekregen ten aanzien van Venezuela.

Felle reacties

De Venezolaanse minister van Buitenlandse Zaken Vladimir Padrino noemt de bedreigingen van Trump ‘een daad van gekte’ en minister van Communicatie Ernesto Villegas spreekt van ‘een ongehoorde bedreiging van de nationale soevereiniteit’.

Maduro zelf heeft nog niet officieel gereageerd, al is hij (of zijn pr-medewerker) wel allerlei boze berichten over de opmerkingen van Trump aan het retweeten. Voor deze zaterdag is een officiele verklaring van de Venezolaanse regering over de ‘imperialistische taal’ vanuit de VS aangekondigd.

Elders in Latijns-Amerika wordt ook al fel gereageerd op Trump. Zo stelt de Mexicaanse oud-president Vicente Fox dat ‘alleen een imbeciel oorlog wil met een buurland’ en dat de mond van Trump ‘sneller is dan zijn hersens’:

De Venezolaanse propagandanieuwszender Telesur wijst Trump er via deze tweet fijntjes op dat hij zich met zijn eigen land moet bemoeien en niet met de rest van de wereld:

‘Het is nu officieel: Venezuela is een dictatuur’

23 oktober 2016

Arjan Meesterburrie Analyse, Nieuws , 1 reactie

Nu de door de regeringspartij van Venezuela gecontroleerde kiesraad CNE het referendum om president Nicolás Maduro af te zetten frustreert, is het volgens journalist Francisco Toro van The Washington Post en Caracas Chronicles nu offcieel: Venezuela is een dictatuur. Het parlement heeft zondag na een chaotische zitting besloten om Maduro voor de rechter slepen.

A general view of Venezuela's National Assembly during a session in Caracas

De speciaal belegde zitting van het Venezolaanse parlement verliep zondag chaotisch


Kiesraad CNE liet donderdag weten dat er gefraudeerd is bij het verzamelen van de handtekeningen voor het referendum over het al dan niet aanblijven van president Maduro en heeft het voorbereidingsproces daarom opgeschort.

Daarmee is het vrijwel uitgesloten dat er nog voor 10 januari 2017 een referendum gehouden kan worden als het er überhaupt nog van komt. En die datum is belangrijk voor de oppositie want als het referendum daarna wordt georganiseerd en Maduro wordt weggestemd, dan neemt zijn vice-president zijn plek gewoon over tot de voor 2019 geplande verkiezingen. Mocht Maduro voor 10 januari via een referendum afgezet worden dan volgen er direct presidentsverkiezingen.

Definitief naar dictatuur afgegleden
In februari vorig jaar schreef ik op dit blog al dat ‘Venezuela afglijdt naar een dictatuur‘ en nu schrijft journalist Francisco Toro dat in The Washington Post nog stelliger:

“Ik realiseer me dat het dramatisch klinkt, maar het is belangrijk om door de bomen wél  het bos te blijven zien: Een relatief groot, relatief ontwikkeld belangrijk olieproducerend land op slechts drie uur vliegen van de Verenigde Staten is zojuist de tweede totale ‘geen-verkiezingen-meer’-dictatuur van de Westerse wereld geworden.”

En in zekere zin ligt Venezuela nog veel dichterbij Nederland dan bij de VS. Vanaf de Antillen kan je de Venezolaanse kust zien liggen. Ambassadeur Norbert Braakhuis zei onlangs op BNR Nieuwsradio nog dat Venezuela eigenlijk een buurland is en dat er ondanks alle problemen veel kansen liggen voor Nederlandse ondernemers:

“Er is veel potentie in Venezuela en de regering maakt voorzichtige plannen om buitenlandse investeerders aan te trekken”.

‘Vechten voor de toekomst van onze kinderen’
Zaterdag hebben duizenden mensen – vooral vrouwen – in het wit gedemonstreerd in de hoofdstad Caracas. Onder leiding van de echtgenotes Lilian Tintori en Patricia Gutierrez van in de gevangenis verblijvende oppositieleiders riepen ze Maduro op te vertrekken. De populaire Tintori twitterde er zaterdag tijdens de protestmars op los:

“Niks kan de Venezolaanse moeders tegenhouden die vechten voor de toekomst van hun kinderen. Hier zijn we op de snelweg!”

Het door de oppositie gedomineerde parlement besloot tijdens een speciale zitting op zondag om Maduro voor de rechter te slepen voor het ‘schenden van de democratie’. Maar heel veel zal dat niet uithalen, want het Hooggerechtshof dat altijd het laatste woord heeft bestaat uit door Maduro en zijn voorganger Hugo Chávez aangestelde rechters. De zitting werd verstoord door binnendringende Maduro-aanhangers.

De regeringspartij waarschuwt dat de rechtse oppositie bezig is met een coup en vindt dat ze opnieuw handtekeningen moeten verzamelen om een referendum te kunnen houden nu volgens de kiesraad blijkt dat er fraude mee gepleegd is.

‘La gran toma de Venezuela’
Sinds de verenigde oppositie MUD afgelopen december ruim de parlementsverkiezingen won, heeft het parlement stap voor stap de grondwettelijke mogelijkheid van het organiseren van een afzettingsreferendum gevolgd. Maar nu de door de regering-Maduro gecontroleerde kiesraad tegenwerkt, zit er weinig anders op dan noodgrepen in het door gierende inflatie en door voedseltekorten en geweld geteisterde land.

Woensdag staat er een groot nationaal protest gepland met als slogan: “De grote overname van Venezuela” (La gran toma de Venezuela).
—————————————————-
UPDATE Woensdag 26 oktober: Bij de massale protesten tijdens ‘La gran toma de Venezuela’ gingen honderdduizenden mensen de straat op. Daarbij is tenminste één politie-agent gedood en raakten tientallen mensen gewond.

‘Nobelprijs oproep aan alle Colombianen die niet hebben gestemd’

7 oktober 2016

Arjan Meesterburrie Analyse, Nieuws , , , Plaats een reactie

Colombia werd vol ongeloof wakker vandaag. Zondag werd het vredesakkoord met de FARC nog weggestemd en nu krijgt president Juan Manuel Santos toch de Nobelprijs voor de Vrede. “Het is een oproep aan de ruim 60% van de Colombianen die niet zijn gaan stemmen.”

imagen-16720999-2

Het Nobelcomité benadrukte dat het Colombiaanse volk tegen dit vredesakkoord heeft gestemd en niet tegen de vrede als zodanig. Toch vinden veel mensen in het nee-kamp het weinig respect voor de democratie getuigen.

Reacties Uribe, FARC en Betancourt
Ex-president Alvaro Uribe die de nee-campagne leidde komt dan ook niet verder dan een enigszins zure felicitatie en sprak daarbij de wens uit dat de voor de democratie schadelijke afspraken aangepast zullen worden.

De FARC werd door het Nobelcomité niet eens genoemd, terwijl er voor vrede toch echt twee partijen nodig zijn. Maar FARC-leider ‘Timochenko’ lijkt daar geen moeite mee te hebben al vindt hij wel dat het Colombiaanse volk maar één prijs verdient: rechtvaardige vrede. En dat zonder paramilitairen, wraak en leugens.

Voormalig presidentskandidate Ingrid Betancourt die in 2002 door de FARC werd ontvoerd en tot 2008 werd vastgehouden in de jungle vindt dat de FARC zelf ook de vredesprijs verdient.

“Het is voor mij heel moeilijk om te zeggen, maar ik denk het wel”

Ze voegde daar vol tranen aan toe dat er geen weg terug meer is op het pad naar vrede.

Opdracht voor vrede
Voormalig winnares van de Nobelprijs voor de Vrede Rigoberta Menchú ziet de prijs voor Santos én het Colombiaanse volk vooral als een aanmoediging voor de ruim 60% van de mensen die niet gestemd hebben bij het referendum van zondag.

De mensenrechtenactiviste uit Guatemala zegt in een interview met de Colombiaanse krant El Tiempo dat de toekenning van de prijs aan Santos een manier is om het enthousiasme voor de vrede aan te wakkeren en dat alle Colombianen nu wel moeten nadenken waar zij staan in dit proces.

En de Nobelprijs brengt ook een zware opdracht met zich mee, zegt de ervaringsdeskundige:

“Vrede is niet alleen maar mooie woorden en prachtige bloemen. Het is een missie. Het is een missie van vrede waar je je leven aan moet wijden met als boodschap dat je nooit terug moet keren naar de oorlog.”

‘Vrede is dichtbij’
President Juan Manuel Santos lijkt die opdracht zeker te voelen. Hij draagt de Nobelprijs op aan het hele Colombiaanse volk en zegt dat vrede nu heel dichtbij is.

“Ik ga de rest van mijn dagen al mijn krachten geven aan de vrede. Ik nodig iedereen uit om onze krachten te verenigen, onze gedachten en onze harten om dit grote nationale doel te bereiken, zodat we allemaal de belangrijkste prijs winnen: Vrede in Colombia.”

Gezien de reacties van Uribe en de FARC staan de sterren gunstig al staan hun wensen diametraal tegenover elkaar. Uribe wil veel zwaardere straffen voor de guerilla-strijders en de FARC zelf wil vrede zonder dat er eerst wraak op hen genomen moet worden. Maar aangezien niemand terug wil keren naar de oorlog en Santos er als bemiddelaar alles aan zal doen zijn Vredesprijs niet te besmeuren is er goede hoop dat er een uitweg gevonden kan worden.

————————————————————————–
Lees en beluister ook mijn bijdrage op BNR Nieuwsradio over de reacties in Colombia.

//platform.twitter.com/widgets.js

Ja-kamp leidt ruim in Colombia

29 september 2016

Arjan Meesterburrie Analyse, Nieuws , , , Plaats een reactie

Zondag mogen de Colombianen zich in een referendum uitspreken over het vredesakkoord dat afgelopen maandag werd ondertekend met de FARC. Volgens de laatste peilingen is zo’n 55% van de bevolking van plan ja te stemmen en bijna 37% nee.

image1

Bron: Colombiareports

Met het vredesakkoord komt een einde aan 52 jaar burgeroorlog. Toch is er ook flinke weerstand, vooral omdat veel mensen vinden dat de guerilla-strijders te makkelijk wegkomen met hun wandaden en zomaar zetels krijgen in het parlement.

De FARC-leden gaan als het verdrag definitief wordt goedgekeurd in speciaal daarvoor aangewezen ‘transitiezones’ wonen waar internationale waarnemers gaan toezien dat ze hun wapens inleveren. Niemand kan die gebieden in, ook al om te voorkomen dat leden van de FARC worden aangevallen door wraakzuchtige gewapende groeperingen.

Straffeloosheid voor FARC?
De FARC heeft een lijst opgesteld met 5765 leden die hun wapens gaan neerleggen en naar de speciale beschermde gebieden trekken. Maar tegenstanders vanhet vredesakkoord, zoals oud-president Álvaro Uribe wijzen erop dat er veel meer gewapende strijders zijn.

Het nee-kamp zegt absoluut niet tegen vrede te zijn, maar wel tegen de straffeloosheid voor de FARC. Zoals bijvoorbeeld senator Daniel Cabrales in onderstaande tweet. Als de guerilla-strijders voor een waarheidscommissie hun verhaal hebben verteld en geen oorlogsmisdaden hebben begaan, komen ze er met een taakstraf vanaf.

Maar omdat het ja-kamp ruim leidt en het dus zeer waarschijnlijk is dat het vredesakkoord tot uitvoering wordt gebracht gaan er ook al stemmen op om de ‘vredesstichters’ volgende week de Nobelprijs voor de Vrede te geven. In dat geval zullen president Juan Manuel Santos en FARC-commandant Rodrigo Londoño (beter bekend als Timochenko) de prijs delen.

Verlies Morales nieuwe klap voor links Zuid-Amerika

21 februari 2016

Arjan Meesterburrie Analyse , , 1 reactie

Bolivia gunt president Evo Morales niet nog een regeringstermijn. In het referendum over een grondswetswijziging stemde volgens de voorlopige resultaten zo’n 65% tegen. Daardoor mag Morales in 2019 niet meedoen aan de presidentsverkiezingen.

De oppositie riep al vroeg op de zondagavond de overwinning uit op basis van de exit-polls, maar de regering wil de officiële resultaten afwachten. De polls gaan uit van 52% nee-stemmers. Dat het nee-kamp nu nog veel groter is komt omdat de stemmen op het platteland waar Morales nog altijd razend populair is nog niet zijn geteld.

Morales Referendum

Maar ondanks dat veel Bolivianen Evo Morales en zijn beleid dat economische vooruitgang en meer sociale gelijkheid heeft gebracht nog altijd wel steunen, vindt een meerderheid het dus te ver gaan de grondwet te wijzigen om hem langer aan de macht te houden.

Links blok weggevaagd
Beetje bij beetje rekent Zuid-Amerika dus af met de socialistische regeringen. Eerst veroverde de oppositie in Venezuela het parlement op de chavisten, daarna won de centrumrechtse Mauricio Macri de Argentijnse presidentsverkiezingen van de linkse kandidaat uit het Kirchner-kamp en nu is Evo Morales dus de wacht aangezegd.

Aangezien ook Cuba heel voorzichtig liberaliseert, Rafael Correa in ‘mijn’ Ecuador volgend jaar niet meer mee mag doen aan de presidentsverkiezingen en de gematigder Dilma Rouseff in Brazilië nog altijd onder zware druk staat, is het hele linkse blok in Zuid-Amerika dat zich de laatste jaren vol bravoure presenteerde in korte tijd weggevaagd. Alleen de gematigde Michelle Bachelet in Chili en Tabaré Vázquez in Uruguay zitten op dit moment nog stevig in het zadel.

Zuid-Amerika

Toch lijkt het uitgesloten dat de voorlopig nog zittende Nicolás Maduro in Venezuela, Rafael Correa in Ecuador en Evo Morales in Bolivia een toontje lager gaan zingen. Sterker nog: met het einde van hun macht in zicht zullen ze eerder een tandje bij schakelen om hun socialistische revoluties ‘onomkeerbaar’ proberen te maken.

En de linkse latino’s hoeven ook niet te wanhopen, want de kans is vrij groot dat Morales en Correa een linkse opvolger krijgen.

Older Entries