Permanente avondklok Ecuador na uiterst gewelddadige dag in Quito

12 oktober 2019

Arjan Meesterburrie Nieuws , , , 5 reacties

De noodsituatie in Ecuador is deze zaterdag verder geëscaleerd. Bij uiterst gewelddadige protesten in de hoofdstad Quito is brand gesticht in gebouwen van de overheid en een nationale tv-zender en werd vervolgens de brandweer die wilde gaan blussen aangevallen. Politie en leger grijpen met harde hand in en sinds 15.00 uur lokale tijd geldt er een permanente avondklok rondom overheidsgebouwen en andere strategische plekken in heel Ecuador.

Protesten Quito

De protesten tegen het bezuinigingspakket van president Lenín Moreno, met daarin de gehate verhoging van de brandstofprijzen, hebben deze zaterdag een absoluut dieptepunt bereikt. Al vanaf de ochtend was het zeer onrustig in Quito, maar op enig moment leek de geweldsspiraal toch te kunnen worden doorbroken omdat de koepelorganisatie CONAIE van inheemse bewoners van Ecuador het aanbod van de regering om te onderhandelen had aangenomen.

Maar het onderlinge geweld tussen politie en leger en radicale demonstranten kwam daarmee niet ten einde. Veel media bestempelden het centrum van Quito enigszins overtrokken, maar ook zeker niet geheel onterecht, als oorlogsgebied. Officiële cijfers over doden en gewonden zijn er niet, maar op een veel gedeeld filmpje op sociale media is te zien hoe een demonstrant leek te worden doodgeschoten(Waarschuwing: heftige beelden in de link). Hij bleek uiteindelijk hoogstwaarschijnlijk te zijn geraakt door een rubberen kogel en kon gewond worden weggedragen. Gezien de vele clashes tussen de ordetroepen en demonstranten zijn er ongetwijfeld vele tientallen gewonden gevallen. Tot deze zaterdag hadden de autoriteiten al vier doden bevestigd, terwijl er volgens verschillende andere serieus te nemen bronnen vijf of zeven doden waren gevallen.

Vanaf 15.00 werd er vanwege alle chaos in Quito voorlopig een avondklok van 24 uur per dag ingesteld rondom overheidsgebouwen en op andere strategische plekken in heel Ecuador, zoals pleinen, bruggen, vliegvelden en olie-installaties.

De avondklok gold de laatste dagen al van 20 uur ’s avonds tot 5 uur ’s ochtends, maar is nu permanent geworden gedurende deze crisis.

Media onder vuur

De meeste gevestigde media in Ecuador zijn voor veel demonstranten geen neutrale verslaggever, maar deel van het probleem met hun al dan niet expliciet uitgesproken steun voor de maatregelen van Moreno en het grotendeels negeren van het politiegeweld.  Er zijn dan ook meerdere journalisten aangevallen te midden van alle chaos. Ook is brand gesticht bij de nationale tv-zender Teleamazonas, hoogstwaarschijnlijk met molotov-cocktails.

image(4)

Ook de zakenkrant El Comercio liet zaterdag aan het eind van de middag via Twitter weten te zijn aangevallen door onbekende binnendringers. Op het moment van publiceren van deze blogpost was het nog onduidelijk wat daar precies aan de hand is geweest, maar er zijn sindsdien urenlang geen berichten meer gepubliceerd op de site van de krant en via het Twitteraccount. Zaterdagavond iets na achten lokale tijd liet El Comercio weten weer aan het werk te kunnen.

Brandweerauto’s en brandweerlieden die op weg waren de brand bij Teleamazonas te blussen, werden aangevallen door demonstranten net als eerder deze week al ambulances van het neutrale Rode Kruis.

De linkse, ooit door Hugo Chávez opgerichte, Latijns-Amerikaanse tv-zender Telesur claimt van de kabel te zijn gehaald in Ecuador. Telesur staat juist wel aan de kant van de demonstranten. Maar bij ons in Cuenca was de zender zaterdagavond gewoon te zien.

De rol van oud-president Correa

Een veelbesproken incident was de door demonstranten aangestoken brand in het gebouw van de ‘Contraloría General del Estado’, zeg maar de Rekenkamer van Ecuador. Daarmee werd voeding gegeven aan de theorie dat oud-president Rafael Correa achter de protesten zou zitten, omdat daar allemaal bewijzen van corruptie door hem zouden liggen. Er loopt ook een onderzoek naar hem voor het opdracht geven tot ontvoering van een politieke tegenstander in 2012.

Correa maakt zich vanuit België woedend over de bezuinigingen van Moreno en het geweld dat politie en leger tegen de demonstranten gebruiken. De theorie dat zijn aanhang achter de brand in de ‘Contraloría’ zou zitten, vindt hij absurd.

Maar Correa laat er geen misverstand over bestaan dat Moreno wat hem betreft op moet stappen. Hij heeft tijdens zijn regeerperiode veel gedaan voor het arme deel van de bevolking dat nu zo in opstand komt en pleit voor vervroegde verkiezingen. Daarbij wil hijzelf best wel weer kandidaat zijn, ondanks dat de grondwet hem dat verbiedt na twee termijnen.

Lenín Moreno verweet Correa eerder deze week Ecuador te destabiliseren samen met de Venezolaanse president Nicolás Maduro, zonder met bewijzen te komen voor hun vermeende coup.

VN wil bemiddelen

Te midden van alle chaos accepteerde koepelorganisatie CONAIE van de inheemse bewoners van Ecuador het aanbod van president Lenin Moreno om te onderhandelen over de patstellingen. De ‘indígenas’ zijn woedend over de afschaffing van de subsidie op benzine en diesel en over hun achtergestelde positie in het algemeen. Samen met de transportsector en studenten zijn zij de grote aanjagers van de protesten van de afgelopen anderhalve week.

De Verenigde Naties hebben aangeboden een bemiddelende rol te spelen tussen de regering enerzijds en CONAIE en andere sociale groeperingen anderzijds om een eind te maken aan de geweldsspiraal.

Hoe dat is nog onduidelijk als Lenín Moreno blijft vasthouden aan zijn gehate brandstofmaatregel en zijn positie. Volgens sommige lokale media is hij het hele op aanwijzing van het IMF ingevoerde bezuinigingspakket aan het heroverwegen, maar het ‘Fuera Lenin Fuera'(wegwezen Lenin) is dé strijdkreet van de demonstranten en de vraag is dus of hij überhaupt kan aanblijven.

De economie heeft inmiddels in elk geval al honderden miljoenen dollars schade geleden door de crisis van de afgelopen anderhalve week. Als de situatie nog lang aanhoudt wordt de schade misschien zelfs nog wel groter dan de beoogde bezuinigingen.

Relatieve rust in Cuenca

In mijn eigen Cuenca is het zeker nog geen ‘business as usual’, maar heerst er lang niet zo’n chaos als in Quito. Wel werd er opnieuw geprotesteerd in de historische binnenstad.

Er zijn vrijdagmiddag en zaterdagochtend heel vroeg twee konvooien met vrachtwagens doorgelaten bij wegblokkades op de toegangswegen tot de stad. Daardoor zijn er onder andere weer de nodige gasflessen aangekomen in Cuenca, die op een aantal vaste punten werden gedistribueerd door de lokale autoriteiten. Eén per familie en nog niks voor het restaurant van mijn vrouw dat sinds woensdag al noodgedwongen gesloten is.

Gas 2

Verkeer binnen de stad is sinds de nationale staking van woensdag geen probleem meer, maar op de door militaire begeleide konvooien na is er nog steeds geen enkel verkeer over de grote doorgaande wegen mogelijk tussen het hoog in de Andes gelegen Cuenca en andere grote steden.

Onduidelijk is nog of de scholen maandag weer open gaan. Alle onderwijsinstellingen in heel Ecuador zijn al sinds vorige week donderdag dicht, maar gezien de aanscherping van de noodtoestand is het niet erg waarschijnlijk dat daar nu een einde aan komt.

Wel was het vrijdagavond opvallend druk op de weg in Cuenca. Eigenlijk zijn alle Ecuadoranen de situatie spuugzat en dus was het hoog tijd met familie en vrienden maar even leuke dingen te gaan doen in afwachting van wat nog komen gaat.

Correctie 14/10: In de oorspronkelijke versie van dit artikel stond dat op een filmpje op sociale media te zien was hoe een demonstrant werd doodgeschoten, maar hij bleek later gewond te zijn afgevoerd na hoogstwaarschijnlijk te zijn geraakt door een rubberen kogel. Dat is hierboven aangepast.

Vanwaar ineens die enorme volkswoede in Ecuador?

9 oktober 2019

Arjan Meesterburrie Analyse, Leven in Ecuador, Nieuws , , , 5 reacties

Het was woensdag 9 oktober nationale stakingsdag in Ecuador. In Quito en Guayaquil waren er tienduizenden mensen op de been om te protesteren tegen het pakket bezuinigingsmaatregelen van president Lenín Moreno. Het openbare leven lag grotendeels plat vanwege alle onrust en vooral ook door de vele wegblokkades in de steden zelf.

Protesten Ecuador

Directe aanleiding voor de volkswoede is de afschaffing van de subsidie op benzine en diesel. De brandstoffen zijn daardoor in één klap 25 procent tot ruim twee keer zo duur geworden. Maar dat is eigenlijk alleen maar de druppel die de emmer deed overlopen.

Ecuador verkeert vanwege de gedaalde olieprijzen en de enorme staatsschuld die onder de vorige president Correa al een tijdlang in forse economische problemen. Daardoor moest president Moreno bij het IMF aankloppen voor een noodlening van bijna 4 miljard euro.

Maar in ruil daarvoor moet hij wel bezuinigingen doorvoeren. Die bestaan behalve de gehate brandstofmaatregel ook onder meer uit inkrimping van het ambtenarenapparaat, bezuinigingen op publieke ziekenhuizen, universiteiten en pensioenen en het invoeren van tijdelijke in plaats van vaste contracten. Bezuinigen is volgens de regering onvermijdelijk omdat de staatskas leeg is, maar mensen uit de lagere sociale klassen die toch al moeite hebben het hoofd boven water te houden, hebben daar geen enkel begrip voor. Ook al gaat de basisuitkering voor de allerarmsten ter compensatie wel met 15 dollar per maand omhoog.

Moreno naar Guayaquil

President Moreno kondigt te midden van militaire kopstukken aan zijn regeringszetel te hebben verplaatst van Quito naar Guayaquil.

Taxichauffeurs zien de benzine duurder worden, maar gebonden zijn aan een vaste kilometerprijs. Indianen voelen zich toch al achtergesteld en kunnen het zich niet veroorloven 15 dollar meer te betalen om hun pick-up vol te gooien. Studenten willen niet meer betalen voor hun busritjes op en neer naar de universiteit en vrezen dat de kwaliteit van hun onderwijs achteruit gaat. De transportsector, indianen en studenten zijn dan ook de grote aanjager van de huidige protesten tegen Moreno.

Ze demonstreerden wel apart van elkaar. De mars van de indianen in Quito verliep vreedzaam, maar de door de vakbonden georganiseerde demonstraties en wilde acties van arbeiders en studenten liepen woensdag wel uit de hand.

Dat de geest nu ineens helemaal uit de fles is, komt vooral ook door de algehele onvrede over de politieke klasse. Ze zijn corrupt en zitten alleen maar in hun zakken te vullen ten koste van de gewone man, is de bij velen heersende opvatting. In het zich over heel Zuid-Amerika uitstrekkende Odebrecht-schandaal zijn inderdaad ook meerdere Ecuadoraanse ministers uit het vorige en huidige kabinet veroordeeld voor corruptie en zelfs ook Jorge Glas, de voormalige vicepresident van Moreno.

Tijdens het bewind van oud-president Rafael Correa van 2006 tot 2017 zijn de armen er vanwege grootschalige uitgaven aan sociale voorzieningen flink op vooruit gegaan. Ondanks dat de Ecuadoraanse economie toen ook harder groeide dan nu en de decennia daarvoor, is de staatsschuld daardoor wel flink opgelopen. Nu zit Correa vanuit België – waar hij woont met zijn Waalse vrouw en kinderen – de demonstranten flink op te stoken. Moreno was ooit zijn vicepresident, maar die heeft volgens Correa het linkse beleid verraden dat ze voerden met hun partij Alianza País. Hij spreekt nu dan ook van de slechtste regering ooit en pleit voor vervroegde verkiezingen waar hij zelf wel weer kandidaat wil zijn, ook al verbiedt de grondwet dat nadat hij er al twee termijnen op heeft zitten.

En Moreno is inderdaad opgeschoven naar het politieke midden. Al tijdens zijn verkiezingscampagne gaf hij aan een einde te willen maken onder de enorme polarisatie die er onder Correa was ontstaan. Daar waar Correa zijn rechtse tegenstanders steevast uitmaakte voor fascisten ging Moreno juist de samenwerking met hen aan. Maar nu Moreno diep in de problemen zit laten ze hem een voor een als een baksteen vallen.

Hij is met zijn regering al uitgeweken van zijn presidentiële paleis in Quito naar de grote havenstad Guayaquil om de woedende indianen die hem willen verjagen te ontlopen. Voor het aantreden van Rafael Correa hebben indianengroeperingen begin deze eeuw drie presidenten verjaagd, dus zijn angst is niet geheel onterecht. Gisteren namen indianen al kortstondig het Ecuadoraanse parlement in bezit.

Een oplossing voor de enorme sociale en politieke onrust is niet in zicht. De demonstranten zijn van plan vol te houden tot de omstreden maatregelen van tafel gaan en misschien is nu dat zelfs niet genoeg meer. Moreno heeft sinds de aankondiging van het bezuinigingspakket al meerdere malen laten weten absoluut niet van plan te zijn daar op terug te komen.

Hij zegt wel te willen onderhandelen met de indianen om te bekijken hoe de beschikbare middelen het beste ingezet kunnen worden, maar die zijn vooralsnog compromisloos en willen niet aan tafel.

Bij de protesten zijn heel wat vernielingen aangericht in de binnensteden van Quito, Guayaquil en Cuenca. Er is met stenen gegooid naar de politie en maandag werd er zelfs een tank van het leger in brand gestoken net buiten Quito.

Politie en leger hebben al meerdere keren traangas ingezet en slaan er bij tijd en wijle ook flink op los is te zien op filmpjes op sociale media. Bij de protesten zijn tot nu toe tientallen gewonden en zeker twee doden gevallen. Zo werd zondag een jongeman overreden bij een wegblokkade bij Molleturo op de weg van Guayaquil naar Cuenca. Volgens onbevestigde berichten zijn er nog zeker drie doden meer te betreuren.

Buiten de steden zijn zeker drie olievelden en verschillende drinkwaterinstallaties in bezit genomen door protesterende boeren en indianen.

Er heerste woensdag in elk geval de binnensteden van Quito en Cuenca een hele anarchistische sfeer. Overal werden brandjes gesticht op straat en ook met molotov-cocktails en rookbommen gegooid naar de politie. Ook zijn stenen uit stoepen getrokken om de politie mee te bekogelen. Zoals ook hier te zien is het historische centrum van Quito:

https://platform.twitter.com/widgets.js

Persoonlijke impact

Wijzelf beginnen nu ook wel last te krijgen van de grote sociale onrust. Allereerst zijn alle scholen in Ecuador dicht en dus zitten ook onze jongetjes van 3 en 4 al sinds donderdag thuis. Omdat papa en mama wel druk aan het werk zijn en niet steeds met ze naar de speeltuin kunnen of kunnen knutselen, zijn ze regelmatig flink uit hun humeur. Het wordt tijd dat ze weer gewoon leuke kinderdingen gaan doen met hun klasgenootjes en juffen.

Vanwege alle wegblokkades om Cuenca heen is bevoorrading over de weg niet mogelijk. Daardoor trof ik gisteren lege schappen op de groente/fruit- en vleesafdeling van onze supermarkt. We hebben op zich genoeg voorraad in huis en er is een luchtbrug opgezet tussen Quito en Cuenca met militaire vliegtuigen, waardoor de schappen regelmatig weer helemaal aangevuld kunnen worden, maar het gaf me wel een naar gevoel.

IMG-20191008-WA0004

Het lege vleesschap dinsdagmiddag in de supermarkt ‘Supermaxi’ waar ik altijd boodschappen doe.

Verder is het gas in Cuenca op. Vrachtwagens met de gasflessen waar ook wij op koken en douchen staan vast voor de wegblokkades op de toegangswegen naar onze op 2500 hoogte in de Andes gelegen stad toe. Mijn vrouw ziet zich daardoor ook genoodzaakt haar restaurant te sluiten, want zij heeft daar geen gas meer om op te koken. Veel andere restaurants bij ons in de buurt zijn overigens nog wel open. De vraag is hoe lang nog want het nog beschikbare gas wordt voorlopig alleen ingezet voor ziekenhuizen en andere vitale diensten.

20191008_153957

Briefje op het restaurant van mijn vrouw met uitleg over de sluiting.

Deze woensdag op nationale stakingsdag zijn er ook overal in de stad zelf wegblokkades. De eerste al op 200 meter van ons huis, dus we kunnen ons net al op vele andere plekken in het land alleen lopend of fietsend verplaatsen. Niet erg voor een dagje, maar het is te hopen dat de nationale staking niet verlengd wordt en we voor langere tijd niet verder dan in een klein cirkeltje om ons huis kunnen komen.

20191009_131057

Brandende autobanden bij de wegblokkade bij ons om de hoek.

Maar gezellig is het op zich wel zo doordeweeks een dagje met z’n vieren thuis. Dus net als iedereen wachten we gewoon af hoe de situatie zich ontwikkelt.

Dat geldt ook voor een groep Nederlandse toeristen die al sinds donderdag vastzit in het indianenstadje Guamote. Zij kunnen ook geen kant op, maar worden naar eigen zeggen wel vriendelijk bejegend door de lokale bevolking en hebben eten en drinken genoeg. Al moeten ook zij vanwege dreigende gastekorten koud douchen.

De overgrote meerderheid van de Cuencano’s en alle andere Ecuadoranen wil niks liever dan dat de rust snel weerkeert. Gewoon zonder gedoe van blokkades naar het werk en de kinderen naar school, niet hoeven te vrezen voor vernielingen in het centrum en ook niet voor tekorten aan gas en verse producten. Maar het lijkt er helaas niet op dat er snel een oplossing komt voor deze grimmige situatie.

Maar deze foto waarop de ene Ecuadoraan aan het werk is en de andere Ecuadoraan haar recht om te demonstreren uitoefent geeft dan wel weer hoop.

FB_IMG_1570656797831

 

Onrust Ecuador houdt aan – Boze indianen marcheren naar Quito

6 oktober 2019

Arjan Meesterburrie Leven in Ecuador, Nieuws , , , Plaats een reactie

De woede over het afschaffen van de subsidie op benzine en diesel is nog lang niet voorbij in Ecuador. De transportsector heeft weliswaar de knopen geteld en vrijdagavond de officiële staking beëindigd, maar boze boeren en indianen blokkeren nog altijd belangrijke doorgaande wegen. Ook zijn duizenden indianen op weg naar Quito om te protesteren tegen president Lenín Moreno en zijn ‘neoliberale’ beleid.

FB_IMG_15703831342414632(1)

De dieselprijs is afgelopen week van de ene op de andere dag ruim in prijs verdubbeld en daar is vooral het armere deel van de bevolking woedend over. Boeren die met hun pick-upje op en neer naar de markt in de grote stad gaan moeten fors meer gaan betalen om hun tank vol te gooien, lokale busritjes worden in sommige steden 5 tot 10 dollarcent duurder en met de hogere brandstofkosten stijgen ook de voedselprijzen.

Voor Ecuadoranen die toch al moeite hebben het hoofd boven water te houden is dat echt een lont in het kruitvat. Er is sowieso al veel algehele onvrede over de politiek in het algemeen en de maar niet uit te roeien corruptie.

Het betekent in elk geval dat de verbindingswegen tussen de grote steden Quito, Guayaquil en Cuenca en andere belangrijke doorgangsroutes al sinds donderdag zijn geblokkeerd. En de demonstranten zijn vastbesloten dat vol te houden totdat de regering de maatregel weer intrekt.

LEES OOK: Totale chaos in Ecuador na afschaffing subsidie op benzine

Op de weg tussen Cuenca en Guayaquil is een jonge demonstrant bij een wegblokkade om het leven gekomen nadat hij aangereden werd door een auto. Het wrange is dat de ambulance de plek van het ongeluk door de blokkades niet kon bereiken en de artsen een flink stuk lopend moesten afleggen. Het lijk heeft volgens de krant El Comercio uiteindelijk minstens vier uur op de weg gelegen.

Indianen willen pas in Quito praten

Nu de officiële staking van taxi-, bus- en vrachtwagenchauffeurs is beëindigd, zijn indianen de grote aanjagers van de protesten. Zij zijn vanuit het midden van het land lopend op weg naar de hoofdstad Quito om daar hun eisen kracht bij te zetten. En om Lenín Moreno, net als bij enkele van zijn voorgangers is gebeurd, uit zijn presidentiële paleis te verjagen als hij toch vasthoudt aan zijn ‘neoliberale’ plannen.

“We gaan nu niet de dialoog aan met de regering”, zegt indianenleider Jaime Vargas tegen persbureau EFE over een aanbod dat de regering volgens hem gedaan heeft om in gesprek te gaan. “Er komt geen dialoog totdat we in Quito zijn”.

In navolging van de noodtoestand die Moreno heeft uitgeroepen hebben de indianen ook hun eigen noodtoestand afgekondigd: elke militair of politieagent die hun territorium betreedt zal worden opgepakt en volgens indiaans recht worden veroordeeld.

 

Speculeren met voedselprijzen

Veel mensen zijn bang dat de voedselprijzen onevenredig hard omhoog gaan. Omdat diesel twee keer zo duur is geworden, proberen verkopers nu ook hun producten twee keer zo duur te maken.

De autoriteiten willen dergelijke speculatie voorkomen en daarom heeft het ministerie van Landbouw een lijst met richtprijzen gepubliceerd waaruit moet blijken dat het allemaal wel meevalt. Daar wordt ook steekproefsgewijs op gecontroleerd, want het opvoeren van de prijzen is strafbaar. Er zijn ook al zeker twintig winkeliers aangehouden die woekerprijzen hanteren.

20191006_125834

Om de stijgende prijzen te compenseren krijgen de allerarmsten er 15 dollar per maand bij op hun bescheiden basisuitkering.

Zelf werd ik donderdag en vrijdag op de fiets gewoon door de wegblokkades heen gelaten. Inmiddels zijn alle blokkades binnen Cuenca zelf opgeheven. Maar de boeren buiten de stad die ik sprak lieten ondubbelzinnig weten hun blokkades pas op te heffen als de regering inbindt en daar ziet het absoluut niet naar uit.

In de binnenstad van Cuenca en ook in die van Quito en Guayaquil is het dit weekend relatief rustig gebleven na de felle protesten van donderdag en vrijdag, waarbij flink wat vernielingen zijn aangericht en arrestaties zijn verricht. Onder die demonstranten ook veel studenten.

Maar met alle geblokkeerde verbindingswegen is de situatie in Ecuador nog verre van normaal en zijn verse producten als groenten, fruit en vlees inmiddels bijna op in de supermarkten.

Ook zijn overal in het land mensen gestrand. Van Ecuadoranen die niet naar huis kunnen en uit wanhoop maar tientallen kilometers gaan lopen tot grote groepen buitenlandse toeristen die met hun bussen overal worden tegengehouden en geen kant op kunnen.

Zo zitten er groepen van de reisorganisaties Sawadee en NRV vast in het stadje Guamote, waar de situatie op straat grimmig begint te worden en de voedsel- en watervoorraden op beginnen te raken. Maar ze kunnen voorlopig geen kant op.

Economie lijdt honderden miljoenen dollars schade

De regering heeft meerdere malen laten weten de aangekondigde maatregelen onder geen beding terug te draaien en heeft een aantal belangrijke actieleiders gearresteerd. In totaal zijn er bijna 400 demonstranten opgepakt de afgelopen dagen. Toch durven politie en leger niet in te grijpen bij de illegale wegblokkades.

Wegblokkade 2

Als de wilde acties nog lang duren zal het land meer en meer ontwricht raken, al gaan in de meeste provincies de scholen deze maandag weer open. Maar niet in de ‘Sierra’ het hooggelegen deel van Ecuador waar ook Cuenca ligt, dus mijn jongens moeten in elk geval een derde schooldag op rij thuis blijven.

Dat Ecuador al vier dagen grotendeels op slot zit, heeft de economie in elk geval al honderden miljoenen dollars gekost (de schattingen lopen uiteen van 200 tot 400 miljoen dollar) en dat terwijl het land toch al zwaar in de financiële problemen zit. Vooral vanwege de enorme staatsschuld die onder de vorige president Rafael Correa is opgebouwd.

Daardoor moest Moreno, die de banden met de VS en Europa aan het aanhalen is, bij het IMF aankloppen voor een miljardenlening. Als tegenprestatie moest hij dit zo gehate bezuinigingspakket doorvoeren. Behalve de hogere benzine- en dieselprijs zitten daar ook vervelende maatregelen in voor werknemers in de publieke sector, zoals een loonsverlaging en een halvering van het aantal vakantiedagen.

President Lenin Moreno

President Lenín Moreno

De populariteit van Moreno was al gezakt van 70% bij zijn aantreden in 2017 tot onder de 30%, maar dat zal na deze week alleen nog maar verder zijn gedaald. Het wordt de komende dagen en weken hoe dan ook buigen of barsten voor hem en zijn regering.

Totale chaos in Ecuador na afschaffing subsidie op benzine

3 oktober 2019

Arjan Meesterburrie Leven in Ecuador, Nieuws , , 6 reacties

Wegblokkades, felle protesten in het hele land en alle scholen gesloten. Nadat president Lenín Moreno heeft aangekondigd dat de subsidies op benzine en diesel worden afgeschaft, verkeert Ecuador in chaos. En dat kan nog wel eens heel lang gaan duren.

Protesten

In een pakket economische maatregelen dat president Moreno dinsdag aankondigde zat ook per direct de afschaffing van de subsidie op brandstoffen die de Ecuadoraanse regering jaarlijks zo’n 1,3 miljard dollar kost. Wat daar tegenover stond wilde eigenlijk niemand meer horen. De protesten lopen inmiddels zo uit de hand dat Moreno de noodtoestand heeft uitgeroepen. En die geldt in elk geval voor de komende zestig dagen.

In de hoofdstad Quito, maar ook in verschillende andere steden in het land, zijn wegen geblokkeerd, autobanden in brand gestoken en met stenen gegooid naar de politie. In de miljoenenstad Guayaquil zijn supermarkten geplunderd en in het centrum van Cuenca en in vele andere steden zijn forse vernielingen aangericht.

De regering neemt de maatregelen mede op aanwijzing van het Internationaal Monetair Fonds om “een aantal grote fouten in de Ecuadoraanse economie” te herstellen. Zo moeten grote bedrijven meer belasting gaan betalen, gaat de basisuitkering voor de allerarmsten met 15 dollar per maand omhoog en worden importheffingen op buitenlandse techproducten afgeschaft. Verder wordt de pensioenregeling versoberd en krijgen werknemers in de publieke sector minder vakantiedagen.

De maatregelen zijn onderdeel van het pakket dat is afgesproken met het IMF als tegenprestatie voor een lening van zo’n 4 miljard euro. Die is nodig omdat de Ecuadoraanse economie zich in grote problemen bevindt. De vorige president Rafael Correa heeft fors geïnvesteerd in onder meer infrastructuur, onderwijs en gezondheidszorg, maar heeft het land daardoor ook opgezadeld met een torenhoge schuld.

Behalve de enorme boosheid bij mensen die direct worden geraakt, is er bij hogeropgeleide delen van de bevolking heus ook wel begrip voor het afschaffen van de brandstofsubsidies, maar niet voor het feit dat het per direct gebeurt en niet stapsgewijs.

Eerdere presidenten verjaagd

Het is in het olierijke Ecuador levensgevaarlijk om aan de prijs van benzine te gaan morrelen hebben enkele van de voorgangers van Moreno die hetzelfde probeerden gemerkt. Eind jaren negentig en begin van deze eeuw zijn meerdere presidenten noodgedwongen afgetreden, waarvan zeker twee mede vanwege hun plannen om de subsidies af te schaffen. Daar is een Telegraaf-campagne tegen het kwartje van Kok niks bij. Volgens Moreno is de beslissing die hij nu heeft genomen een beslissing die al tientallen jaren eerder genomen had moeten worden.

Maar daar heeft de transportsector geen enkele boodschap aan. De prijs van benzine is per direct met zo’n 25 tot 35 procent omhoog gegaan en ondanks dat er maar weinig landen in de wereld zijn met lagere brandstofprijzen als in Ecuador. Benzine is na de verhoging van deze week nog altijd ongeveer vier keer zo goedkoop als in Nederland. De subsidies hebben meer dan 40 jaar bestaan.

Protesten 2

Bus-, taxi- en vrachtwagenchauffeurs hebben het werk neergelegd en zijn massaal de straat op gegaan. Ze hebben overal wegblokkades aangelegd zodat het ook voor particulier verkeer vrijwel onmogelijk is van de ene naar de andere stad te rijden en in sommige delen binnen de steden zelf erg ingewikkeld. De transportsector wordt bij de protesten gesteund door studenten en indianengroeperingen.

Een verhoging van de benzineprijs werkt ook direct door op de prijzen voor het eten dat van het platteland naar de stad gebracht moet worden. Al direct zijn er minder producten te koop en tegen hogere prijzen. Veel markten zijn zelfs helemaal gesloten.

Ook alle scholen waren deze donderdag allemaal al dicht. Uit veiligheidsoverwegingen, maar ook om de doodeenvoudige reden dat de meeste kinderen met schoolbussen naar school worden gebracht. En ook vrijdag gaan de lessen in heel het land niet door.
IMG-20191003-WA0021.jpg

Vergelijkbare protesten van vijftien jaar en langer geleden duurden soms wel enkele maanden. In 2005 werd voor het laatst een president verjaagd (mede) vanwege de benzineprijzen: Lucio Gutiérrez. De geplande afschaffing van de subsidies was toen ook al op aanwijzing van de IMF.

Het is te hopen dat de rust nu sneller terugkeert, maar de transportsector heeft gezegd door te gaan tot de maatregel wordt ingetrokken en de regering dat daar absoluut geen sprake van zal zijn. Het gaat volgens president Moreno nu “niet om de volgende verkiezingen, maar om het lot van de volgende generaties”.

Ecuador heft asiel Assange op en laat zijn arrestatie toe

11 april 2019

Arjan Meesterburrie Nieuws , , Plaats een reactie

Na bijna zeven jaar te hebben doorgebracht in de Ecuadoraanse ambassade in Londen is Wikileaks-oprichter Julian Assange daar deze donderdag gearresteerd door de Britse politie. President Lenín Moreno van Ecuador was hem om meerdere redenen spuugzat en hief zijn asiel op.

Arrestatie Assange

De irritaties tussen Assange en het personeel van de piepkleine ambassade hadden een hoogtepunt bereikt: hij schreeuwde regelmatig tegen hen, er waren meldingen van vechtpartijen, hij was aan het skateboarden in de gang, weigerde de rommel van zijn kat op te ruimen en wilde ook zijn medische kosten niet betalen.

Maar nog veel belangrijker was dat Assange volgens Moreno zijn telefoon heeft gehackt en ook achter de INA Papers zou zitten waarin Moreno wordt beschuldigd van corruptie. Ook bleef het Wikileaks van Assange zich door het steeds opnieuw publiceren van gelekte documenten bemoeien met interne aangelegenheden in andere landen.

Door de gevoelige zaken die Wikileaks naar buiten brengt en het asiel dat Assange jarenlang is verleend, heeft Ecuador flinke diplomatieke problemen gekregen met landen als Spanje, Groot-Brittannië en uiteraard de Verenigde Staten, de ideologische vijand van de vorige president Rafael Correa.

Beluister hier mijn bijdrage op BNR daarover

Ecuador heeft het helemaal gehad met Julian Assange

24 oktober 2018

Arjan Meesterburrie Nieuws , , Plaats een reactie

Ecuador stopt met bemiddelen tussen Julian Assange en de Britse regering. Wikileaks-oprichter Assange zit al sinds 2012 in de Ecuadoraanse ambassade in Londen en is echt een blok aan het been geworden voor de regering van Lenin Moreno.

Assange

Assange blijft zich ondanks het uitdrukkelijke verzoek dat niet te doen bemoeien met de internationale politiek en dat schaadt de banden tussen Ecuador en onder meer de Verenigde Staten, Spanje en Groot-Brittannië.

Zo publiceerde Wikileaks in aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 e-mails van Hillary Clinton en de Democratische partij en ontvangt Assange regelmatig Catalaanse seperatisten.

Amerikaanse congresleden schreven onlangs nog een brief aan president Moreno waarin ze stelden dat er volop kansen liggen voor verdere samenwerking tussen de VS en Ecuador op economisch gebied en bij bestrijding van de drugshandel, als hij dan maar wel het “door zijn voorganger Rafael Correa gecreëerde probleem” oplost.

Assange heeft deze maand nieuwe huisregels gekregen. Zo moet hij beter voor zijn kat zorgen (die schijnt overal door de ambassade te lopen en rommel te maken die Assange weigert op te ruimen), zelf de rekeningen van zijn telefoon en voor het wassen van zijn kleren betalen en mag hij alleen voor privédoeleinden het internet op.

Hij zit dat als inperkingen van zijn vrijheden en heeft de Ecuadoraanse regering daarvoor aangeklaagd. “Frustrerend”, zegt minister José Valencia van Buitenlandse Zaken: “Er is geen verplichting in internationale verdragen dat Ecuador dingen als meneer Assanges was moet betalen.”

Valencia zegt nu dat Ecuador ook niet langer wil bemiddelen tussen Assange en de Britse regering: “Wij zijn noch de advocaten van meneer Assange, noch vertegenwoordigers van de Britse regering”.

BELUISTER OOK MIJN BIJDRAGE OP BNR HIEROVER

Dissidente FARC-rebellen ontvoeren Ecuadoraanse journalisten

3 april 2018

Arjan Meesterburrie Nieuws , , 2 reacties

In het noorden van Ecuador aan de grens met Colombia zijn op 26 maart drie medewerkers van de Ecuadoraanse krant El Comercio ontvoerd. Volgens het Colombiaanse leger zijn ze in handen van een groep dissidente FARC-rebellen.

Ontvoering

Het gaat om de journalist Javier Ortega, de fotograaf Paúl Rivas en hun chauffeur Efraín Segarra. Ze werden opgepakt in het dorpje Mataje in de noordelijke provincie Esmeraldas.

Deze dinsdag is er voor het eerst sinds hun ontvoering een levensteken van de ploeg van El Comercio ontvangen. In twee video’s 22 en 55 seconden die de Colombiaanse nieuwszender RCN liet zien zitten de drie met een lang kettingslot aan elkaar vast en hebben ze de armen om elkaar heengeslagen. De journalist Javier Ortega zegt dat hun ontvoerders een gevangenenruil willen en dat Ecuador de overeenkomst die het heeft gesloten met Colombia om terrorisme te bestrijden op moet zeggen.

Het is niet duidelijk wanneer de filmpjes zijn opgenomen.

Het Colombiaanse leger zegt dat de man achter de kidnapping de leider van de dissidente FARC-rebellen in het zuidoosten van Colombia is: Walter Patricio Artízala Vernaza. Hij en zijn aanhang zijn het niet eens met het vredesakkoord dat de FARC heeft gesloten met de Colombiaanse regering.

Minister César Navas van Binnenlandse Zaken liet direct na de ontvoering al weten dat de kidnappers niet om losgeld vragen.

#NosFaltan3

In de Ecuadoraanse hoofdstad Quito is de laatste dagen volop gedemonstreerd voor de vrijlating van het drietal. En op Twitter wordt ook campagne voor hen gevoerd onder hashtag #NosFaltan3 (We missen er 3).

5ac373d14f7e3

Eerder dit jaar waren in het noorden van Ecuador in het grensgebied met Colombia al meerdere bomaanslagen gepleegd, vermoedelijk door dissidente FARC-leden.

Bij een aanslag in het stadje San Lorenzo raakten in januari 14 mensen gewond en raakte het politiebureau zwaar beschadigd. En twee weken geleden kwamen drie mariniers om door bermbom. President Lenín Moreno riep in januari al de noodtoestand uit voor een aantal gebieden in het noorden van Ecuador.

Zo ondervindt Ecuador de gevolgen van de onvrede over de vredesdeal die de FARC en de Colombiaanse regering eind 2016 sloten. Onderdeel daarvan was dat de guerilla-strijders al hun wapens zouden inleveren. Maar na tientallen jaren gewapende strijd te hebben gevoerd en geprofiteerd te hebben van lucratieve drugshandel is de terugkeer naar een gewoon bestaan voor in elk geval deze groep in het zuiden van Colombia onmogelijk.

Wie leest en snapt nou alle zeven ingewikkelde referendumvragen?

2 februari 2018

Arjan Meesterburrie Nieuws , , , , Plaats een reactie

Ecuador is al drooggelegd, want er komt een referendum aan. En geen alcohol drinken is in dit geval echt nodig, want er worden zondag maar liefst zeven vragen gesteld die soms ook nog eens verwijzen naar lange bijlagen. Oud-president Rafael Correa voert fanatiek campagne tegen huidig president Lenin Moreno, zijn voormalige vice-president.

consulta

“Wie gaat er nou al die zeven vragen lezen?”, riep onze huishoudelijke hulp vertwijfeld uit toen ik haar vroeg wat ze ging stemmen bij het referendum. “Ik heb er twee of drie gezien, maar het is hartstikke ingewikkeld. Je steunt altijd de een of de ander, ik weet het echt niet.”

En zij is niet de enige, ook in mijn hoogopgeleide vriendenkring heeft lang niet iedereen zich verdiept in alle wetswijzigingen die president Moreno wil. Maar stemmen zullen we allemaal, want er is stemplicht in Ecuador.

Stemmen tegen terugkeer Correa

Over de meest in het oog springende vraag heeft wel iedereen een duidelijke mening: “Mogen bestuurders oneindig herkozen worden?”. Die is duidelijk bedoeld om te voorkomen dat Rafael Correa na deze termijn weer terug kan keren als president. Veel Ecuadoranen zien dat nog eens een aantal jaar een autoritaire leider als Correa met het dramatische voorbeeld Venezuela scherp op het netvlies absoluut niet zitten.

Overigens is de vraag een stuk ingewikkelder geformuleerd. Dit is referendumvraag 2 volledig in een zo nauwkeurig mogelijke vertaling om een idee te geven hoe Ecuador moet worstelen om een weloverwogen keuze te maken:

“Bent u om het principe van bestuurswisselingen te garanderen akkoord met het amenderen van de Grondwet van de Republiek, zodat alle gekozen autoriteiten maar één keer herkozen kunnen worden voor dezelfde functie, daarmee de Wet van Montecristi reparerend en de beslissing van het Nationale Parlement van 3 december 2015 over oneindige herverkiezing ongedaan makend, zoals is vastgelegd in Bijlage 2?”

Volgens een recente peiling is 70,6% van de Ecuadoranen het hiermee eens en zal Correa nooit meer mogen terugkeren als president. En dat terwijl hij zelf waarschijnlijk had verwacht dat zijn voormalige vice-president Moreno zijn stoeltje wel warm zou houden tot de volgende presidentsverkiezingen van 2021.

Inmiddels noemt Correa zijn partijgenoot “een wolf in schaapskleren” en is hij teruggekeerd uit België om felle campagne tegen hem te voeren. Zelf zegt hij vanwege vraag 3 over het hervormen van een belangrijke adviesraad van burgers, ”Consejo de Participación Ciudadana y Control Social’. Daarin zitten veel getrouwen van hem in en Moreno wil die vervangen door nieuwe leden.

De komst van Correa leidt tot veel weerstand. In het stadje Quinindé in het noorden van Ecuador werden auto’s van hem en zijn gevolg beklad en bekogeld met vuilnis en moest hij ontzet worden door de politie.

Sterk uiteenlopende onderwerpen

Andere vragen gaan over het aanpakken van corruptie, het niet laten verjaren van seksueel geweld tegen minderjarigen, het verbieden van mijnbouw, het afschaffen van een belastingwet voor onroerendgoed en het verbieden van oliewinning een kwetsbaar stuk jungle in Yasuní.

Stuk voor stuk vragen waar diepgaand over gediscussieerd kan en moet worden en meer aandacht verdienen dan een bijzaak in het haantjesgevecht tussen Lenin Moreno en Rafael Correa.

Zeven vragen over geheel uiteenlopende onderwerpen voorleggen met verwijzingen naar lange bijlagen aan een gemiddeld laag opgeleide bevolking is in elk geval geen geschikt middel voor een gezonde democratie. In Nederland was één simpel geformuleerd vraagje over Oekraïne al aanleiding om het hele referendum maar af te schaffen.

Zes jaar cel Ecuadoraanse vice-president Glas voor aannemen smeergeld

13 december 2017

Arjan Meesterburrie Nieuws , , , 1 reactie

In Ecuador zijn de mensen wel wat gewend met corrupte politici en bestuurders: van tien jaar cel voor de voorzitter van de nationale voetbalbond in het FIFA-schandaal tot aan een vanaf het dak van het paleis in een helikopter vluchtende president toe. Maar nu moet ook vice-president Jorge Glas van de regeringspartij Alianza País die juist wilde afrekenen met dat verleden, de cel in voor het aannemen van steekpenningen.

Jorge Glas

Glas is tot zes jaar gevangenisstraf veroordeeld in het zich over het hele continent uitstrekkende corruptieschandaal rond het Braziliaanse bouwbedrijf Odebrecht. Volgens de rechter heeft hij miljoenen aan smeergeld ontvangen:

“Glas zette met Jose Conceicao Santos [voormalig Odebrecht-bestuurder] een constructie op voor het toekennen van overheidscontracten in ruil voor betalingen”

Glas was al vice-president onder Rafael Correa en was dat tot voor kort ook onder de in april gekozen nieuwe president Lenin Moreno. De beschuldigingen van corruptie hingen al als een deken over de verkiezingscampagne van begin dit jaar heen, maar omdat er altijd over en weer met modder gegooid wordt hield dat Alianza País niet van de overwinning af.

Toch had Moreno al snel door dat hij met vuur speelde door Glas de hand boven het hoofd te houden en hij zette hem in augustus uit zijn functie, officieel omdat hij “geen teamspeler” zou zijn. Glas hoopte de dans nog te ontspringen, maar hij werd op 2 oktober gearresteerd en zit sindsdien in de cel.

De rechter acht nu bewezen dat hij via zijn oom 13,5 miljoen dollar heeft aangenomen van Odebrecht. Ook zijn oom moet zes jaar de cel in.

Miljardenprojecten

Het Braziliaanse concern heeft voor miljarden opdrachten gekregen van de Ecuadoraanse regering voor de aanleg van waterkrachtcentrales, wegen, vliegvelden en olieraffinaderijen. Glas was voor de meeste van die projecten direct verantwoordelijk. Odebrecht heeft zelf eerder dit jaar ook al toegegeven voor in totaal aan 788 miljoen dollar in twaalf verschillende landen, waaronder Ecuador, smeergeld te hebben betaald.

Maar Glas spreekt van een rechtse samenzwering tegen hem en daar wordt hij uitgebreid om bespot, zoals in deze meme van de ‘Heilige Glass van Odebrecht’.

San Glass

Veel vingers wijzen nu ook naar oud-president Rafael Correa die tegenwoordig in België woont. Als zijn vice-president bewezen steekpenningen aan heeft genomen, waarom jij dan niet? En als hij zelf geen geld heeft ontvangen, dan had hij toch op z’n minst moeten voorkomen dat Glas smerige zaakjes deed met de Brazilianen.

Net als Glas zelf gelooft Correa nog altijd in een politieke hetze: “Ze hebben een onschuldige veroordeeld!”, laat hij op Twitter weten.

Correa trekt de vergelijking met de beschuldigingen aan het adres van andere voormalige linkse leiders in Zuid-Amerika, als de Braziliaanse ex-presidenten Dilma Rousseff en Lula da Silva en de Argentijnse ex-president Cristina Fernández.

De zaak raakt huidig president Lenín Moreno niet direct, omdat hij toen het schandaal speelde als speciaal VN-gezant voor gehandicapten in het buitenland actief was. Maar het laatste restje hoop dat Ecuador ooit nog geleid zal worden door een integere regering is met de bewijzen tegen Glas nu wel de grond in geboord.

Kersvers president Moreno botst met Julian Assange

28 mei 2017

Arjan Meesterburrie Nieuws , Plaats een reactie

De woensdag geïnaugureerde nieuwe Ecuadoraanse president Lenín Moreno heeft het gelijk aan de stok gekregen met Julian Assange. Hij waarschuwde de in de ambassade van Ecuador in Londen vastzittende Wikileaks-oprichter zich niet te bemoeien met de Ecuadoraanse politiek en dat van zijn bondgenoten. Assange was daar niet van gediend: “Ik meld corruptie als ik daar op stuit.”

Moreno Assange

Moreno zei direct na zijn aantreden in antwoord op vragen van journalisten dat Assange moet stoppen met het lekken van informatie: “Ik hem hem eerbiedig gevraagd zich niet te mengen in de Ecuadoraanse politiek of dat van onze bondgenoten […] Zijn status geeft hem geen recht te praten over de politiek van welk land dan ook, laat staan van ons land.”

Maar Assange toonde zich op Twitter niet onder de indruk: “Ecuadoranen kunnen er op vertrouwen dat Wikileaks het zal publiceren als we informatie ontvangen over corruptie in Ecuador […] In het geval dat er een juridische hindernis wordt opgeworpen als ik degene ben die het publiceert, zal ik mezelf redden en zal een vervanger het publiceren.”

Assange kreeg in 2012 politiek asiel in de Ecuadoraanse ambassade in Londen, omdat hij via Zweden dreigde te worden uitgeleverd aan de Verenigde Staten voor het lekken van geheime staatsinformatie. Volgens oud-president Rafael Correa zou hem daar geen eerlijk proces wachten.

Het conflict tussen Lenín Moreno en Julian Assange is pikant omdat medewerkers van de partij Alianza País van Moreno tot zijn vice-president Jorge Glas aan toe beschuldigd worden van corruptie. Tegenstanders van de regering weten nu dus waar ze moeten zijn als ze daadwerkelijk bewijsmateriaal hebben en wereldwijde aandacht hebben.

De Spaanse equivalenten van ‘stank voor dank’ en ‘paard van Troje’ zullen Moreno in dat geval goed van pas komen.

Older Entries Newer Entries