Arjan Meesterburrie

“Europa is in crisis, maar met ons gaat het beter dan ooit!” De Chileense president Sebastián Piñera kan het in aanloop naar de grote top tussen Europese en Latijns-Amerikaanse leiders niet laten de EU de nieuwe realiteit in te wrijven. 

“De 19e en de 20e eeuw waren niet van ons, maar de 21e hopelijk wél”, zei Piñera tegen journalisten in Santiago de Chile. Hij wijst daarbij op de enorme stagnatie en werkloosheid in Europa, terwijl de economie in Latijns-Amerika maar blijft groeien. En ondanks de nog altijd enorme inkomensongelijkheid leven ook steeds minder latino’s in armoede.

Cristina Fernández
De Chileense president is niet de enige die Europa fijntjes met de neus op de feiten drukt. Zijn Argentijnse collega Cristina Fernández houdt het afgelopen jaar maar niet op met het bekritiseren van de EU en met name Spanje:

“Ik heb het idee dat ze er in Europa helemaal niks van begrijpen”, verzuchtte ze onlangs nog. “Hoe kan je nou blijven praten over groei als mensen werkloos raken en hun huis verliezen. Het doet denken aan Argentinië vlak voor het faillissement in 2001. Toen werd ook steeds verzekerd dat al het geld op de bank veilig was.”

Nu zullen veel Argentijnen zich afvragen of de presidente het zelf wel begrepen heeft, want de Argentijnse economie is inmiddels ook bijna tot stilstand gekomen.

Ingehouden lachen om Duitsland
Een analist van de zakenkrant ‘El Financiero’ schrijft vandaag: “De Europese leiders weten dat ze Latijns-Amerika nu nodig hebben met de enorme recessie in Spanje en Italie. Zelfs de Duitse economie groeit met slechts één procent.”

Er staat nog net geen smiley-teken achter, maar heel erg vinden ze het hier niet dat Duitsland het slecht doet.

Terugkerende emigranten
Ook in Ecuador merk je aan verhalen van teruggekeerde emigranten dat ze hier nu meer toekomst zien dan in Europa. Veel Ecuadoranen komen mede door stimuleringsmaatregelen van de regering Correa terug uit Spanje en Italië waar simpelweg geen werk meer is.

Zo sprak ik met een taxi-chauffeur die jarenlang als bouwvakker rond het Italiaanse Trento heeft gewerkt. Maar nu er daar nauwelijks nog wat te bouwen valt, werkt hij liever in z’n eigen Cuenca ‘de ballen uit z’n broek’, zoals hij het vrij vertaald omschreef.

De kranten staan hier vol met vergelijkbare verhalen. En voor mijn vrouw was de kans om hier het goedlopende restaurant van haar ouders over te nemen na het jarenlang tevergeefs zoeken naar een goeie en leuke baan in Nederland, uiteindelijk ook één van de belangrijkste redenen om terug te keren.

Leren van fouten
Volgens de Chileense president Piñera is Latijn-Amerika nu springlevend omdat het heeft geleerd van zijn eigen fouten. Hij doelt op het overwinnen van de enorme Latijns-Amerikaanse schuldencrisis in de jaren ’80 door herstructurering van de schulden.

Piñera zegt daarmee impliciet ook dat Europa nu ook maar eens moet gaan leren van de gemaakte fouten en Griekenland, Italië en Spanje moet helpen door meer schulden kwijt te schelden. Alleen dan kan Europa net zo’n wedergeboorte meemaken als Latijns-Amerika.

Grote mond niet helemaal terecht
Nu is de grote mond van al die latino’s natuurlijk best even lekker voor ze, wetende dat in Europa en vooral de VS vaak op hen wordt neergekeken. Maar ondanks dat de middenklasse het hier goed heeft, leeft op dit continent nog altijd zo’n 30% van de mensen in armoede.

Dat is wel een flinke afname in vergelijking met zo’n tien jaar geleden, maar nog altijd niet te vergelijken met de nog altijd grotere en vooral veel eerlijker verdeelde welvaart in Europa.